ITanalyze

در آستانه روز جهانی ارتباطات، سایت نسل پنجم همراه اول در کتابخانه ملی ایران افتتاح شد تا تعداد سایت‌های 5G کشور از ۱۸۰۰ عبور کند.

به گزارش اداره کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، امروز سه شنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ و در آستانه روز جهانی ارتباطات، پروژه های بزرگ ارتباطی همراه اول در کشور که شامل «راه اندازی سایت 5G» و «سایت های اینترنت پرسرعت روستایی» می شود با دستور سیدابراهیم رییسی، رییس جمهور کشور افتتاح و «قرارداد خرید تجهیزات بومی» اپراتور اول تلفن همراه کشور با سازمان جهاد دانشگاهی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی منعقد شد.

*افتتاح سایت 5G همراه اول با دستور رییس‌جمهور

همراه اول به عنوان رکورددار سرعت اینترنت 5G در محیط واقعی و تعداد سایت نسل 5 در ایران، توانست با بهره برداری از «دومین سایت 5G خود در اراضی عباس آباد (کتابخانه ملی ایران) با بالاترین تکنولوژی»، تعداد سایت های نسل پنجم خود در کشور را به ۹۵۰ سایت برساند.

اپراتور اول تلفن همراه به درخواست عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و در حضور رییس جمهور، «تست سرعت 5G» انجام داد و کاربری به شکل ویدیو کنفرانس در پای سایت 5G همراه اول در کتابخانه ملی ایران موفق به دستیابی به سرعت ۱۰۱۳ مگابیت بر ثانیه دانلود شد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این مراسم ضمن ارائه گزارشی اجمالی از وضعیت توسعه شبکه های ثابت و سیار طی یک سال اخیر به رییس جمهور، اظهار کرد: از سال گذشته تاکنون توانستیم 1200 سایت 5G به شبکه اضافه کنیم که با احتساب 600 سایت قبلی، مجموعا به 1800 سایت نسل پنجمی رسیدیم؛ امروز به شکل نمادین سایت 5G همراه اول افتتاح می شود و توسعه این فناوری در دستور کار وزارت قرار گرفته است.
 
*انعقاد قرارداد خرید آنتن‌های هیبرید تولید داخل توسط همراه اول

همچنین در جریان آیین امضای قرارداد خرید تجهیزات بومی اولویت دار شبکه ملی اطلاعات و توسعه صادرات، همراه اول به عنوان حامی صنعت و فرآیندهای بومی سازی فناوری در کشور، قرارداد «خرید ۱۰۰۰ عدد آنتن هیبرید ۳۲ پورت ‌تولید داخل» را با سازمان جهاد دانشگاهی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی امضا کرد.

*جایگاه همراه اول در پروژه USO و برقراری ارتباطات روستایی

افتتاح سایت های روستایی همراه اول در «دربیدو استان فارس» و «ابراهیم آباد استان زنجان» از دیگر پروژه های ارتباطی افتتاح شده بود که در راستای تعهد به اجرای پروژه های توسعه روستایی USO و اتصال روستاهای بالای 20 خانوار، انجام شد.

گفتنی است با افتتاح سایت های روستایی استان های فارس و زنجان، مجموع سایت های روستایی همراه اول از ابتدای اجرای پروژه USO، در سراسر کشور به 5535 سایت در 10276 روستا رسید.

میزان پوشش همراه اول با افتتاح پروژه های امروز، در استان فارس به 1424 روستا با 636 سایت جدید و ارتقای تکنولوژی در طرح USO رسید.

در زنجان هم پوشش اپراتور اول تلفن همراه کشور با 194 سایت جدید و ارتقای تکنولوژی، به 256 روستای بالای 20 خانوار در پروژه USO رسید.

همراه اول به عنوان نخستین و بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور، در طول عمر کاری خود به طور مداوم بر نوآوری و پیشرفت فناوری تمرکز داشته است تا بتواند نیازهای در حال تکامل مشتریان خود را برآورده سازد؛ از این منظر همواره پیشگام در ارائه خدمات ارتباطی سیار، اینترنت پرسرعت مبتنی بر نسل های نوین ارتباطی در اقصی نقاط کشور و ارائه دهنده راه حل های دیجیتال بوده است.

در این راستا همراه اول توانسته نقشی اساسی در شکل دادن به چشم انداز مخابراتی ایران داشته باشد و ملقب به «لوکوموتیو پرقدرت مسیر حرکتی ایران دیجیتال» شود.

گزارش جدید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از آخرین تغییرات و سهم بازار اپراتورهای موبایل نشان می‌دهد، همراه اولی‌ها دو برابر بیشتر از مجموع مشترکان ایرانسل و رایتل، مکالمه دارند.
به گزارش آی‌تی آنالیز، در حالیکه همراه اول با در اختیار داشتن بیش از نیمی از سهم بازار مشترکان موبایل ایران (۵۳درصد) و پس از آن ایرانسل با ۴۳درصد و رایتل با ۴درصد سهم بازار قرار دارند، اما سهم بازار اپراتورها در میزان مکالمات، گویای فاصله بیش از دو برابری مشترکان همراه اول از مجموع مشترکان دو اپراتور دیگر دارد.
آمار رگولاتوری از «سهم اپراتورها از ترافیک مکالمات»، نشان می‌دهد همراه اول ۶۷درصد، ایرانسل ۳۱ درصد و رایتل تنها ۲ درصد از سهم بازار در این بخش را به خود اختصاص داده‌اند. 
همچنین آمار فصل تابستان سال ۱۴۰۲ یعنی مقطع مورد استناد رگولاتوری در گزارش جدید، گویای آن است که به طور متوسط هر کاربر موبایل در ایران ۱۷۷دقیقه مکالمه دارد که بخش عمده آن نیز به همراه‌اولی‌ها مربوط می‌شود.
نکته مهم‌تر آنکه حجم مکالمات کاربران موبایل در قیاس فصل بهار با تابستان سال ۱۴۰۲ با یک جهش مواجه شده است. 
به این ترتیب که میزان مکالمات مشترکان در بهار سال قبل در مجموع بیش از ۶۳میلیارد دقیقه بوده که این آمار با جهش ۱۷ میلیارد دقیقه‌ای در فصل تابستان به نزدیک ۸۰ میلیارد دقیقه افزایش پیدا کرده است و گویای رشد بیش از ۲۴درصدی در مکالمات مشترکان موبایل است و متوسط مکالمه ماهانه کاربران نیز از ۱۴۸دقیقه با رشد نزدیک به ۲۰درصدی به ۱۷۷ دقیقه رسیده است.
اگرچه در این گزارش به دلایل تغییر رفتار مشترکان موبایل و جهش ۱۴میلیارد دقیقه‌ای مکالمات، آن هم تنها در یک فاصله ۳ ماهه اشاره‌ای نشده است، اما آنچه مسلم است سهم مکالمات کاربران در میان اپراتورهای موبایل و ثابت در حال تغییرات بزرگ و عمده‌ای است.
گزارش رگولاتوری در مقطع مذکور همچنین گویای افزایش نزدیک به ۴درصدی میزان دایری تلفن همراه دارد و در بخش مذکور این میزان از بیش از ۱۴۳ میلیون دایری به نزدیک به ۱۵۰ میلیون رسیده است.
اما بخشی دیگر از آمار سازمان رگولاتوری در خصوص تعداد مشترکان رومینگ شده (بهره‌بردار از شبکه اپراتور دیگر برای دریافت خدمات) نیز گویای آن است که بیش از ۱۹میلیون مشترک ایرانسلی و نزدیک به ۳.۵میلیون مشترک رایتلی از خدمات شبکه همراه اول برای اتصالات خود بهره گرفته‌اند و به این ترتیب اپراتور اول بیشترین میزبانی از مشترکان دو اپراتور را داشته است.
این در حالیست که تنها حدود ۷.۵میلیون مشترک همراه اولی از شبکه ایرانسل بهره گرفته‌اند و هیچ مشترکی از همراه اول و ایرانسل نیز به شبکه رایتل رومینگ نشده‌اند.

آخرین آمارها از میزان سرعت اینترنت اپراتورها و شکایت کاربران در حوزه ارتباطات از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام شد.

به گزارش مهر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در آخرین شماره از فصلنامه این سازمان، گزارش شاخص‌های آماری بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات مربوط به پاییز ۱۴۰۲ را منتشر کرده است که بر اساس این گزارش، سهم بازار مشترکین تلفن ثابت، تعداد خطوط شهری و روستایی، تعداد خطوط منصوبه و دایری و ضریب نفوذ تلفن ثابت اعلام شد.

سهم بازار مشترکین تلفن ثابت

شرکت مخابرات ایران (TCI) حدود ۶۶۶/‏۹۸ درصد از سهم بازار مشترکین تلفن ثابت، شرکتهای دارای پروانه FCP که ارائه دهنده سرویس‌های اینترنتی و ارتباطی ثابت هستند، ۰۱/‏۱ درصد و SERVCO تنها ۰۰۴/‏۰ درصد را در اختیار دارد.

بر اساس این گزارش از پاییز سال ۱۴۰۱ تا پاییز سال ۱۴۰۲، تعداد اشتراک‌های روستایی ۳۱/‏۰ درصد کاهش داشته است اما تعداد روستاهای دارای ارتباط و تعداد روستاهای دارای تلفن خانگی ۰۱/‏۰ درصد رشد داشته است.

بیشترین آمار شکایت کاربران در حوزه ارتباطات ثابت

در این گزارش، جزئیات شکایت کاربران از خدمات ارتباطی و وضعیت شکایات ثبت شده در حوزه ثابت و سیار در سامانه ۱۹۵ اعلام شده است به طوری که ۷۵ درصد شکایات مربوط به حوزه ثابت و ۲۵ درصد شکایات مربوط به حوزه سیار است.

همچنین در این گزارش تعداد شکایات ثبت شده تلفن ثابت و تلفن همراه در ۴ دوره زمانی (سال ۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ و۱۴۰۲) مورد بررسی قرار گرفته است که بر اساس آن شکایات ثبت شده تلفن ثابت و تلفن همراه با نوسان زیادی همراه بوده است.

در بخش تلفن ثابت در پاییز سال ۱۳۹۹، ۱۳ هزار و ۳۰۲ شکایت ثبت شده که در پاییز سال ۱۴۰۲، تعداد ۲۰ هزار و ۷۹۷ شکایت ثبت شده است.

همچنین در بخش تلفن همراه، در پاییز سال ۱۳۹۹، ۸ هزار و ۷۴۶ شکایت ثبت شده که در پاییز سال ۱۴۰۲، تعداد ۱۰ هزار و ۳۶۵ شکایت ثبت شده است.

سرعت اینترنت و قطعی در اپراتورهای مختلف

شاخص‌های کیفیت شبکه سیار از جمله سرعت انتقال داده مشترکین، میزان قطعی سرویس داده و میزان برقراری موفقیت‌آمیز سرویس داده در نسل سوم و چهارم تلفن همراه در اپراتورهای مختلف طی آخرین گزارش به شرح زیر اعلام شده است.

در سرعت انتقال داده مشترکین در نسل سوم، اپراتور اول تلفن همراه عملکرد بهتری داشته است اما در سرعت انتقال داده در نسل چهارم رایتل پیشی گرفته است.

میزان قطعی سرویس داده نسل سوم در اپراتور دوم از همه بیشتر و بیش از ۰.۴ درصد است و پس از آن میزان قطعی سرویس نسل سوم در اپراتور سوم (رایتل) و پس از ان اپراتور اول است.

بررسی میزان قطعی سرویس نسل چهارم در اپراتورها نشان می‌دهد که در نسل چهارم اپراتور اول قطعی بیشتری دارد و کمترین قطعی سرویس داده نسل چهارم به اپراتورسوم (ایرانسل) مربوط می‌شود.

بر این اساس میزان برقراری موفقیت‌آمیز سرویس داده 3G در اپراتور اول حدود ۹۹.۵ درصد و از دیگر اپراتورها بیشتر است و همچنین میزان برقراری موفقیت‌آمیز سرویس داده 4G، در اپراتور دوم بیش از ۹۹.۵ درصد است که پس از آن اپراتور اول قرار دارد و اپراتور سوم (رایتل) ،۹۹ درصد است.

گزارش جدید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وزارت ارتباطات از سهم بازار و مشترکان فعال موبایل میان سه اپراتور کشور، نشان از تداوم پیشتازی همراه اول با در اختیار داشتن بیش از نیمی از سهم بازار مشترکان موبایل ایران (53درصد) دارد و پس از آن ایرانسل با 43درصد و رایتل با 4درصد سهم بازار قرار دارند.
به گزارش آی‌تی آنالیز، جزییات گزارش آماری سازمان رگولاتوری نشان می‌دهد، در فصل بهار سال قبل همراه اول با مجموع نزدیک به 78.5 میلیون مشترک فعال و افزایش نزدیک به 25هزار مشترک فعال، توانست ضریب نفوذ خود را به 92.59درصد رسانده و در مجموع سهم بازار خود را به 53.093درصد برساند.
در همین مقطع یعنی فصل بهار 1402 اما اپراتور دوم کشور ایرانسل با مجموع نزدیک به 64میلیون کاربر، در اتفاقی عجیب که دلیل آن روشن نیست با کاهش بیش از 540هزار مشترک فعال مواجه شد و در نهایت با ضریب نفوذ 75درصدی، (17درصد کمتر از همراه اول) در مجموع 43.129درصد از سهم بازار مشترکان موبایل را به خود اختصاص داد.
در همین حالاما اپراتور سوم یعنی رایتل نیز سیر نزولی و معمول خود را طی کرد و با مجموع بیش از 5.5میلیون مشترک، 6.59درصد ضریب نفوذ، ریزش بیش از 19هزار مشترک و بیش از 3 درصد از سهم بازار، فصل بهار سال قبل را پشت سر گذاشت.
با ورود به فصل تابستان اما پیشتازی همراه اول در تمامی شاخص‌های مشترکان، ضریب نفوذ و سهم بازار ادامه یافت و به این ترتیب تعداد مشترکان فعال همراه اول به بیش از 79میلیون و 300هزار مشترک رسید. نکته قابل توجه آنکه در این مقطع همراه اول با رکوردی جهشی توانسته بیش از 895هزار مشترک فعال را به شبکه خود اضافه کند و به این ترتیب ضریب نفوذ خود را به 93.64درصد و سهم بازارش را نیز به 53.146درصد افزایش دهد.
ایرانسل نیز در تابستان سال قبل ریزش عجیب کاربران خود را جبران کرد و با بیش از 768هزار مشترک فعال، مجموع مشترکان خود را به نزدیک 75میلیون مشترک رساند و در نهایت ضریب نفوذ بیش از 76درصدی و سهم بازار 43.200درصدی را از آن خود کند.
به این ترتیب میانگین سهم بازار فصل‌های بهار و تابستان سال 1402 نشان می‌دهد که نه تنها پیشتازی همراه اول در سهم بازار از ایرانسل ادامه یافته بلکه از نظر تعداد مشترکان فعال نیز همراه اول فاصله بیشتری از ایرانسل پیدا کرده است.
رایتل نیز در قیاس فصل بهار و تابستان سال 1402 کماکان سیر نزولی خود را در تمامی شاخص‌ها ادامه داده و با افت مشترکان، ضریب نفوذ و سهم بازار مواجه شده است.

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صمت گفت: سال گذشته رشد چشمگیری در تجارت الکترونیک داشتیم به طوری که در سال ۱۴۰۲ رشد ۷۰ درصدی را تجربه کردیم که حاکی از عزم دولتمردان برای حمایت از این حوزه بود.
کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صمت گفت: سال گذشته رشد چشمگیری در تجارت الکترونیک داشتیم در سال ۱۴۰۱ رشد ۵۰درصدی و سال ۱۴۰۲ رشد ۷۰درصدی را تجربه کردیم که حاکی از عزم دولتمردان برای حمایت از این حوزه بود.

کلاهدوزان افزود: سال گذشته نزدیک به ۳ هزار همت حجم مبادلات تجارت الکترونیک کشور بوده که ۲۳ درصد از کل مبادلات کشور را در بر داشت، اما با آنچه باید باشیم هنوز فاصله داریم که اگر یکسری از موانع قانونی و مقررات زایی های سال های گذشته را رفع کنیم این رقم چندبرابر خواهد شد.

وی بیان داشت: در این سالها تعدد دستگاه های تصمیم گیری و اعمال کننده مقررات نسبت به کسب و کارهای الکترونیک مساله ساز بوده است. فضای تجارت الکترونیک متصل به فضای اقتصادی است که قانونگذار با قانون نظام صنفی به تشکل های مردمی فرصت داده تا در تنظیم گری و نظارت دخالت کنند که اگر مسولان بپذیرند که تشکلهای مردمی و حاکمیت به این حوزه رشد می دهد موانع برداشته خواهد شد.

کلاهدوزان خاطر نشان کرد: در حوزه های مختلف باید به تغییر نگاه مسئولین دولت از رگلاتوری متمرکز به رگلاتوری مردمی سوق پیدا کند.

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صمت گفت: تا با مداخلات کمتر به سمت همگرایی پیش رویم تا اثرات تکامل و هم فهمی در رشد تجارت الکترونیک بیشتر شود

مقایسه میزان افت و خیز سرعت اینترنت کشور در ۱۲ ماه گذشته نشاندهنده رشد ناچیز در ماههای اخیر است که این رشد تا تحقق آنچه اپراتورها برای افزایش سرعت وعده دادند، فاصله دارد.

از دی ماه سال گذشته پس از افزایش تعرفه‌های اینترنت بارها نوید و وعده افزایش سرعت اینترنت را از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شنیده ایم. با شروع سال جدید نیز عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه آخرین جلسه هفته دولت که چهارشنبه هفته گذشته برگزار شد، از سیر صعودی افزایش سرعت اینترنت در کشور خبر داد و گفت: تا پایان سال، سرعت اینترنت ۵۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش پیدا می‌کند.

وی پیش از این نیز در گفتگو با مهر گفته بود که با افزایش تعرفه اپراتورها، تعهدی از اپراتورها گرفتیم به این ترتیب که تا خرداد سال ۱۴۰۳، ۳۰ درصد و تا پایان سال، ۵۰ درصد به سرعت اینترنت اضافه شود.

وزیر ارتباطات همچنین با استناد به رتبه بندی‌های جهانی گفته بود: مشاهده داشبوردهای جهانی نشان داده که در اسفند ماه سال ۱۴۰۲، سرعت اینترنت ثابت و سیار افزایش یافته و رتبه ما بهبود پیدا کرده است.

این در حالی است که بررسی سیر تحقق تکلیف اپراتورها با استناد به آمار رتبه بندی جهانی «اسپیدتست» که این روزها بیش از گذشته به آن ارجاع می‌شود، حاکی از آن است که تا رسیدن به افزایش ۵۰ درصدی راه زیادی باقی است.

اسپید تست وب سایتی است که سرعت اینترنت کشورها را به صورت ماهیانه اندازه می‌گیرد و میانگین سرعت اینترنت موبایل و ثابت کشورهای مختلف را در یک رده بندی ارائه می‌کند.

بر اساس آخرین گزارش این پایگاه، در ماه مارس ۲۰۲۴، میانه سرعت اینترنت موبایل جهان ۵۲.۹۸ و میانه سرعت اینترنت ثابت ۹۳.۲۸ مگابیت برثانیه بوده است.

همچنین در رده بندی اسپید تست از سرعت اینترنت موبایل کشورهای جهان در رده‌های اول تا سوم به ترتیب قطر (۳۱۳.۳۰ مگابیت برثانیه)، امارات متحده عربی (۲۹۶ مگابیت برثانیه) و کویت (۲۲۸.۶۴ مگابیت برثانیه) قرار دارند و سنگاپور با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت جایگاه نخست را در این حوزه از آن خود کرده است.

مرور وضعیت میزان سرعت و رتبه اینترنت ایران در این پایگاه بین المللی در جدول زیر آمده است:

با نگاهی به این جدول می‌توان فراز و فرود سرعت اینترنت کشور را بررسی کرد. در سالی که گذشت میزان سرعت اینترنت ثابت در ایران از ۱۱ تا ۱۳ و سرعت اینترنت موبایل ایران بین ۳۱ تا ۳۶ مگابیت بر ثانیه متغیر بوده است.

از سوی دیگر اگرچه سرعت اینترنت موبایل در مقایسه با سال ۲۰۲۳ میلادی رو به رشد بوده اما رتبه آن کاهش داشته که این نشاندهنده افزایش سرعت سایر کشورها است. به این معنی که از ابتدای سال ۲۰۲۳ میلادی سرعت جهانی اینترنت افزایشی بوده و در ماراتن سرعت اینترنت برخی کشورها از ما پیشی گرفته اند.

در اینترنت ثابت نیز همین سناریو تکرار شده است و مقایسه افت و خیز آن طی سال گذشته میلادی و ماههای اخیر حاکی از آن است که با افزایش کمی همراه بوده اما در عین حال رتبه جهانی ما در اینترنت ثابت در مقایسه با ماههای ابتدایی سال ۲۰۲۳ افت داشته است.

چشم اندازی که بررسی مقایسه‌ای وضعیت سرعت اینترنت به ما ارائه می‌دهد اگرچه ما را به روند رو به رشد سرعت امیدوار می‌کند اما به نظر می‌رسد تا تحقق تکلیف اپراتورها هنوز فاصله زیادی است. همچنین از آنجا که رشد پروژه فیبرنوری برای افزایش سرعت اینترنت ثابت در کشور شتاب گرفته است اما این روند صعودی و رو به رشد برای کاربر چندان محسوس نیست.

ناگفته نماند که به موازات تلاش ما برای افزایش سرعت اینترنت، سایر کشورها نیز بیکار ننشسته اند و در این مسیر حرکت می‌کنند از این رو برای عقب نماندن از این ماراتن و رسیدن به نقطه مطلوب کاربر، باید بیش از پیش شاهد تلاش و تکاپوی اپراتورها باشیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت:حداکثر ترافیک داخلی تجربه شده تا ابتدای دولت سیزدهم حدود ۲.۵ ترابیت بر ثانیه بود که الان این میزان تقریباً سه برابر شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در شبکه اجتماعی ویراستی در خصوص افزایش ۷ ترابیت ترافیک داخل در پی بازی ایران و ژاپن گفت: این حاصل توسعه مستمر زیرساخت‌های ارتباطی کشور در دو سال اخیر است. حداکثر ترافیک داخلی تجربه شده تا ابتدای دولت سیزدهم حدود ۲.۵ ترابیت بر ثانیه بود که الان تقریباً سه برابر شده است.

وی افزود: به همه همکاران پرتلاشم در شرکت زیرساخت و متخصصین فعال در توسعه و نگهداری شبکه ارتباطی کشور خدا قوت میگویم.

بر اساس اعلام اتحادیه بین المللی مخابرات، شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران، ۶ رتبه ارتقا یافت.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اتحادیه بین المللی مخابرات موسوم به ITU گزارش تازه ای از شاخص جهانی توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات (IDI) را منتشر کرد.
بر اساس این گزارش که رتبه بندی از جایگاه کشورها به شمار می رود، جایگاه ایران از رتبه ۸۱ به ۷۵ ارتقا پیدا کرد.
همچنین در بررسی های تخصصی امسال ITU از نظر میزان امتیاز در شاخص IDI یا همان توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز امتیاز ایران با افزایش ۴۷ درصدی از عدد ۵۵ به ۸۱ رسیده است.
علاوه بر آن مقادیر زیرشاخص های ضریب نفوذ مشترکین پهن‌باند همراه، درصد استفاده از اینترنت و درصد خانوارهای دارای دسترسی به اینترنت در سال 2023 نیز به ترتیب از رشد 15، 9 و 6 درصدی برخوردار شدند.
بنابر این گزارش، شاخص جهانی توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از معتبرترین شاخص‌های ارزیابی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است که اتحادیه بین المللی مخابرات منتشر می کند.
این شاخص به عنوان یک استاندارد برای اندازه‌گیری و مقایسه عملکرد توسعه موثر فناوری اطلاعات و ارتباطات و با هدف بهره مندی عمومی و حداکثری از مزایا و فرصت‌های دیجیتالی‌سازی و سنجش شکاف دیجیتالی در کشورهای مختلف به کار می‌رود.
پیش از گزارش امسال، آخرین گزارش اتحادیه جهانی مخابرات در مورد اعلام شاخص IDI و رتبه بندی کشورها مربوط به سال ۲۰۱۷ بوده است که به علت فرایند بازنگری در روش و زیرشاخص های ارزیابی متناسب با رویکردهای تحول دیجیتال در دنیا و سنجش بهتر اثرگذاری اجتماعی و اقتصادی توسعه فاوا متوقف شده بود.

رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان با اعلام اینکه تعداد سایت‌های نسل پنجم تلفن همراه در دولت سیزدهم از هزار سایت نیز فراتر رفته است، گفت: مطابق تعهدی که اپراتور‌های تلفن همراه به وزارت ارتباطات ارائه کرده اند، تا پایان سال آینده ۱۰ درصد از سایت‌های تلفن همراه باید به فناوری نسل پنجم مجهز شوند.
محمداحسان خرامید رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در مورد آخرین آمار سایت‌های 5G در کشور، گفت: تاکنون بیش از یک‌هزار سایت نسل پنجم در شهر‌های مختلف کشور در دولت سیزدهم احداث شده است که در افزایش سرعت دسترسی کاربران به اینترنت پرسرعت تاثیر قابل توجهی داشته است.

وی افزود: همچنین با توسعه انجام شده که همراه با نیاز جامعه برنامه ریزی شده، جمعیت تحت پوشش نسل چهارم کشور با نصب بیش از ۸ هزار سایت ارتباطی نسبت به ابتدای دولت افزایش قابل توجهی داشته است که این اقدام نیز کمک زیادی به کاربران سراسر کشور می‌کند تا تجربه بهتری کاربری از اینترنت پرسرعت داشته باشند.

خرامید با اشاره به فراخوان اخیر منتشر شده در سایت رگولاتوری با عنوان خاموش کردن سایت‌های نسل سوم تلفن همراه، تصریح کرد: با توجه به تجارب بین المللی و مطالعات انجام شده، دبیرخانه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به منظور افزایش کیفیت خدمات باند پهن در کشور، پاسخ به تقاضای روز افزون ظرفیت انتقال داده و اینترنت در شبکه‌های سیار و استفاده بهینه از منابع محدود طیف فرکانسی این فراخوان را برای نظرخواهی عمومی منتشر کرده است.

رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات تصریح کرد: بدین ترتیب نظر صاحبان نظر و فعالان حوزه ارتباطات در مورد خاموشی سایت‌های نسل سوم تلفن همراه و اختصاص فرکانس آنها به سایت‌های نسل پنجم دریافت شده و توسط متخصصان این حوزه مورد جمع بندی و کارشناسی قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: همچنین مطابق تعهدی که اپراتور‌های تلفن همراه در زمان اصلاح تعرفه‌های ارتباطی به وزارت ارتباطات ارائه کرده اند، تا پایان سال آینده ۱۰ درصد از سایت‌های تلفن همراه نیز باید ارتقا یافته و با فناوری نسل پنجم جایگزین شوند.

دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی آخرین وضعیت پیشرفت شبکه ملی اطلاعات را اعلام کرد و گفت: پیشرفت شبکه ملی اطلاعات طبق ارزیابی‌های مرکز ملی با شاخص‌های جدید، به ۵۹.۱۸ رسیده است.
به گزارش روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی، سیدمحمدامین آقامیری دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به آخرین وضعیت پیشرفت شبکه ملی اطلاعات، اظهار کرد: مرکز ملی فضای مجازی ناظر و راهبر شبکه ملی اطلاعات است و بر این مبنا تلاش‌های بسیار زیادی در راستای تکمیل این پروژه مهم انجام داده است.

وی با بیان اینکه تحقق شبکه ملی اطلاعات باعث ایجاد دسترسی‌های با کیفیت بیشتر و ارائه خدمات مطلوب‌تری برای مردم می‌شود، گفت: دستگاه‌های مختلفی برای تحقق این شبکه از سالیان گذشته مشغول کار هستند و مرکز ملی فضای مجازی نیز برای ارزیابی این شبکه، شاخص‌ها و اهدافی را مطابق سند طرح کلان و معماری شبکه ملی مصوب شورای عالی فضای مجازی و با مشارکت دستگاه‌های متولی تعیین کرده و براساس همین شاخص‌ها و اهداف، میزان پیشرفت شبکه ملی سنجیده می‌شود.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه برای شبکه ملی اطلاعات ۳۰ هدف عملیاتی تعریف و برای تحقق هر هدف تعدادی شاخص تعیین شده که جمعاً ۱۲۲ شاخص مورد ارزیابی قرار گرفته است، گفت: با بررسی میزان پیشرفت اهداف و شاخص‌های آن، پیشرفت کلی شبکه ملی اطلاعات نیز برآورد می‌شود. این اهداف عمدتا در حوزه افزایش سرعت اینترنت، مزیت‌بخشی کیفی در دسترسی به خدمات و محتوای داخلی، دسترسی پر سرعت برای کسب‌وکار‌ها و مراکز آموزشی و تسهیل دسترسی به فناوری‌های نوین است.

آقامیری با تأکید بر این نکته که مرکز ملی فضای مجازی با سنجش و تحلیل شاخص‌ها و پس از چند ماه کار کارشناسی مداوم و مستمر و ساعت‌ها جلسه با مجریان این پروژه مهم، پیشرفت شبکه ملی اطلاعات را ارزیابی کرده، اعلام کرد: فرآیند ارزیابی شبکه ملی اطلاعات از اواخر شهریورماه آغاز شده و باید به اطلاع مردم عزیز ایران برسانیم که میزان پیشرفت اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات تا پایان بهمن سال ۱۴۰۲ و براساس شاخص‌های جدید تعیین شده توسط مرکز ملی فضای مجازی، ۵۹.۱۸ است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی بیان کرد: البته شاخص‌های سنجش میزان پیشرفت شبکه ملی اطلاعات دچار نقایص جدی بود که مرکز ملی فضای مجازی با مشارکت دستگاه‌های متولی و کارشناسان خبره، این شاخص‌ها را به روز کرده است، اما مبتنی بر همان شاخص‌های سابق، پیشرفت شبکه ملی اطلاعات ۶۶.۳۷ است.

آقامیری با بیان اینکه در جریان بررسی شبکه ملی اطلاعات، برخی دستگاه‌ها همکاری بسیار خوبی داشتند و در فاز اجرایی نیز تعدادی از دستگاه‌ها فعال بوده و تعداد دیگری نیز متاسفانه در تحقق این پروژه ملی کوتاهی داشتند که در مرحله اول تذکرات لازم را دریافت کرده‌اند، گفت: این کوتاهی‌ها باعث شده در ۷ هدف، درصد پیشرفت شبکه ملی اطلاعات زیر ۴۰ درصد باشد و این به هیچ وجه پذیرفتنی و قابل قبول نیست و متولیان باید پاسخگو باشند.

وی در توضیح این مسئله گفت: مثلا یکی اهداف تأسیس سه قطب مراکز داده در کشور است که با تاسیس این قطب‌ها، مردم خدمات بهتری در سرعت و کیفیت شبکه به منظور دسترسی به فضای مجازی، دریافت می‌کنند. یا اینکه در یکی دیگر از اهداف شبکه ملی اطلاعات، دسترسی پرسرعت برای مراکز خدماتی، دستگاه‌ها، مراکز صنعتی و آموزشی لحاظ شده که این هدف هم متاسفانه زیر ۴۰ درصد پیشرفت داشته است.

دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه مرکز ملی فضای مجازی نقش ناظر و راهبر شبکه ملی را دارد و تلاش می‌کنیم این فرایند سال آینده با سرعت بیشتری اتفاق بیفتد، اظهار کرد: مطابق ماده ۴ سند طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات مصوب شورای عالی فضای مجازی، مرکز ملی مؤظف است که هر دو سال با همکاری دستگاه‌های مختلف، اهداف شبکه ملی را مورد بازنگری و به‌روز رسانی قرار دهد و این امر مهم در چند سال گذشته مورد غفلت واقع شده است.

آقامیری با تصریح بر این نکته که سال آینده با کمک گرفتن از متخصصین، دانشگاهیان و مجموعه‌های مرجع برای بازنگری در اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات اقدام خواهیم کرد، گفت: امیدواریم با توجه به توسعه فناوری‌ها، سطح کیفیت مورد نظر در شبکه ملی را ارتقا ببخشیم و دستگاه‌ها با توجه به سند جدید برنامه‌های خود را انجام دهند؛ لذا از دانشگاهیان، متخصصین و مراجع علمی می‌خواهم که در این زمینه نظرات و پیشنهادات خود را به مرکز ملی فضای مجازی ارائه کنند.

طبق گزارش اسپیدتست، سرعت اینترنت ثابت در ایران به ۱۳.۵۱ مگابیت بر ثانیه و سرعت اینترنت موبایل به ۳۴.۷۱ مگابیت بر ثانیه رسیده است.
اسپیدتست ماهانه گزارشی درباره سرعت اینترنت ثابت و موبایل در جهان و کشور‌های مختلف منتشر می‌کند و حالا جدیدترین گزارش وب‌سایت اسپید تست نشان می‌دهد که سرعت اینترنت ثابت در ایران کاهش یافته است.

به گزارش تسنیم، طبق ارائه اسپیدتست برای فوریه ۲۰۲۴، سرعت اینترنت ثابت در کشور با کاهش همراه بوده و سرعت اینترنت موبایل افزایش یافته است. سرعت اینترنت ثابت در ماه فوریه در ایران به ۱۳.۵۱ مگابیت بر ثانیه رسیده که نسبت به گزارش قبلی با سرعت ۱۳.۵۸ مگابیت بر ثانیه، کمی کاهش را تجربه کرده است. با این کاهش سرعت، رتبه کشورمان هم ۴ پله کاهش داشته و حالا در رتبه ۱۵۷ جهان قرار گرفته است.

سرعت اینترنت موبایل ایران در جدیدترین گزارش اسپیدتست افزایش داشته و از ۳۲.۷۷ مگابیت بر ثانیه در ژانویه ۲۰۲۴، به ۳۴.۷۱ مگابیت بر ثانیه افزایش یافته است. بااین‌وجود، رتبه ایران تغییری نداشته و همچنان در رتبه ۷۴ جهان قرار دارد.

برای آنها که زمان پیش از ورود تلفن‌همراه، شیوه زندگی را به یاد دارند، تحولات دو دهه اخیر شگفت‌انگیز است، گرچه آنها که متولد نسل ارتباطات کنونی هستند. چندان تصوری از اهمیت وجود این وسیله در کشورمان ندارند.

به گزارش جام‌جم آنلاین این وضعیت در سراسر جهان هم مصداق دارد، به این معنا که ورود تلفن‌همراه به زندگی آدم‌ها شیوه و سبک زندگی آنها را تغییر داده است و هر ساله تعداد بیشتری از تلفن‌همراه استفاده می‌کنند.
تازه‌ترین آمارها حاکی از نفوذ ۷۶درصدی استفاده از این وسیله هوشمند در جهان است؛ عددی نزدیک به شش میلیارد انسان در کره خاکی.

این موضوع تنها به داشتن تلفن‌همراه هوشمند محدود نشده است و روز به روز استفاده از این وسیله ارتباطی هم میان افراد افزایش پیدا می‌کند. ضمن این‌که کاربری تلفن‌همراه هم دیگر محدود به تماس تلفنی نیست و به معنای تام کلمه خود یک «همراه» تمام‌عیار است.

از راه افتادن مناسبات مالی و بانکی و پرداخت قبوض گرفته تا فعالیت‌های گسترده اقتصادی و به راه‌انداختن کسب و کارهای مهم بر بستر آن. البته که همه این محسنات معایبی هم دارد که آرام‌آرام پیامدهای آن به چشم می‌آید.

به‌عنوان نمونه در یک فقره آماری مشخص شده‌است که بیش از ۳۰‌درصد مردم بالای شش ساعت در روز از تلفن‌همراه خود استفاده می‌کنند؛ عددی که با توجه به سبک زندگی کنونی رقم بالایی است.

در مقایسه با همین آمار باید بدانیم میزان گفت‌وگو در خانواده ایرانی نزدیک به ۱۵‌دقیقه در روز است.

نتایج پژوهشی که توسط محققان دانشگاه مک‌گیل کانادا انجام شده، نشان می‌دهد کاربران ایرانی از بین ۲۴ کشور مورد بررسی در رتبه ششم اعتیاد به استفاده از تلفن همراه قرار دارند. کشورهای چین، عربستان سعودی و مالزی در رده‌های اول تا سوم هستند.

یکی از داده‌های عجیب این پژوهش در این مورد است که مشخص شده به‌طور میانگین یک کودک در ۱۰‌سالگی صاحب نخستین گوشی هوشمند خود می‌شود.

طبق پژوهش‌ها، احتمال بروز مشکلات ذهنی ازجمله استرس و افسردگی در نوجوانانی که زمان زیادی از روز خود را صرف کار با تلفن‌همراه می‌کنندبه‌مراتب بالاتر از دیگران است.

به نظر می‌رسد یکی از اصلی‌ترین علل اعتیاد جوانان به تلفن‌همراه محدود شدن بخش زیادی از سرگرمی‌های آنها به فضای مجازی و کم‌هزینه بودن وقت‌گذرانی در این فضا نسبت به سایر فعالیت‌ها باشد. در پژوهش دیگری که در ایران صورت گرفته هم مشخص شده‌ که حدود نیمی از کودکان اغلب اوقات خود را با استفاده از تلفن‌همراه سپری می‌کنند! 

بانک جهانی با بیان این که ایران از نظر شاخص دولت الکترونیک در میان ۲۱۷ کشور و منطقه خودمختار در رتبه ۷۳ قرار گرفته اعلام کرد استفاده مردم ایران از اینترنت بالاتر از متوسط جهان و خاورمیانه است.
به گزارش تسنیم، بانک جهانی در گزارشی که جدیداً منتشر شده به بررسی وضعیت توسعه دیجیتال در جهان پرداخته است.

در بخشی از این گزارش ۲۱۷ کشور و منطقه خودمختار در جهان از نظر شاخص دولت الکترونیک رده‌بندی شده‌اند. ایران نمره ۰.۶۴ در شاخص دولت الکترونیک به دست آورده و از این نظر در رتبه ۷۳ جهان قرار گرفته است. بر این اساس توسعه دولت الکترونیک در ایران بیشتر از ۱۴۴ دولت و کمتر از ۷۲ دولت بوده است.

در این گزارش به هر کشور در شاخص دولت الکترونیک نمره‌ای از صفر تا یک داده شده که هرچه دولت یک کشور فعالیت‌ها و خدمات بیشتری را به صورت الکترونیک ارائه دهد نمره بیشتری به آن داده می‌شود.

از جمله کشورهایی که به لحاظ دولت الکترونیک توسعه کمتری نسبت به ایران دارند عبارت‌اند از: الجزایر، مصر، کوبا، هند، عراق، اردن، لبنان، لیبی و پاکستان.

نمره برخی کشورهای دیگر که در رتبه‌ای بالاتر از ایران قرار گرفته‌اند عبارت است از: فرانسه ۰.۸۸، آلمان ۰.۸۸، ژاپن ۰.۹، کویت ۰.۷۵، چین ۰.۸۱، قطر ۰.۷۱، ترکیه ۰.۸، و امریکا ۰.۹۲.

بر اساس این گزارش ۷۹ درصد مردم ایران از اینترنت استفاده می‌کنند که این رقم بسیار بالاتر از متوسط جهانی است. در سطح جهان به طور متوسط ۶۶ درصد مردم از اینترنت استفاده می‌کنند. میزان استفاده از اینترنت در ایران همچنین از متوسط خاورمیانه که ۷۶ درصد اعلام شده بیشتر است.

آمار بانک جهانی همچنین نشان می‌دهد ۱۲ نفر از هر ۱۰۰ نفر در ایران اینترنت ثابت دارند. این رقم در متوسط جهان ۱۸ نفر است و در خاورمیانه ۱۴ نفر از هر ۱۰۰ نفر اینترنت ثابت دارند.

تعداد افرادی که از اینترنت موبایل استفاده می‌کنند نیز ۵۱ درصد از کل جمعیت ایران است. این رقم برابر با متوسط خاورمیانه است. ۵۶ درصد از کل جمعیت جهان نیز از اینترنت موبایل استفاده می‌کنند.

۵۸ درصد جمعیت بالای ۱۵ سال در جهان حداقل یک بار با ابزار دیجیتال پول پرداخت کرده یا دریافت کرده‌اند. این رقم برای خاورمیانه تنها ۴۱ درصد بوده؛ اما این رقم برای ایران دو برابر بوده است. به عبارت دیگر ۸۴ درصد مردم ایران حداقل یک بار با ابزار دیجیتال پول دریافت یا پرداخت کرده‌اند.

ارزش بازار خدمات فناوری اطلاعات در ایران نیز ۶.۲ میلیارد دلار برآورد شده است و ۲۲۴ هزار نفر در این بخش فعالیت دارند.

 موج فراگیر ابزارهای هوش مصنوعی مولد می تواند سرآغاز یک انقلاب نسلی در حوزه فناوری باشد. گواه این جریان آمارها و بررسی هایی هستند که اخیرا انجام شده اند و نشان می دهند بیش از نیمی از کارمندان شرکت های فناوری اعتقاد دارند فشار مدیران برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در محل کار آنها شدت گرفته است. با این حال، 86 درصد از شرکت ها در جهان هنوز آمادگی به کارگیری هوش مصنوعی را ندارند.

این آمارها در تازه ترین گزارش شرکت سیسکو در این زمینه (Cisco AI Readiness Index) آمده اند؛ گزارشی که شاخص آمادگی هوش مصنوعی را بر پایه شش محور کلیدی بررسی می کند. این محورها شال استراتژی، زیرساخت، داده، حکمرانی، استعداد (نیروی انسانی) و فرهنگ سازمانی هستند و بر اساس نظرسنجی از هشت هزار مدیر ارشد کسب وکار و بیش از 500کارمند شرکت های خصوصی در سراسر جهان سنجیده می شود. این شاخص، شرکت های مختلف را از نظر سطح آمادگی سازمانی برای استفاده از هوش مصنوعی در چهار دسته کاملا آماده، نسبتا آماده، دارای آمادگی محدود و ناآماده طبقه بندی می کند. بر این اساس، تنها 14 درصد از شرکت ها در دسته کاملا آماده قرار دارند و سایر شرکت ها نیز به ترتیب 34 درصد (نسبتا آماده)، 48 درصد (آمادگی محدود) و 4 درصد (عقب افتاده) ارزیابی شده اند.

داده و زیرساخت: چالش اصلی کسب وکارها

بسیاری از شرکت ها اظهار کرده اند که زیرساخت موجود در شرکت ها در بهترین حالت می تواند پاسخگوی توسعه محدود و اولیه هوش مصنوعی باشد و آنها برای طی کردن مراحل پیشرفته تر نیاز به معماری مجدد و افزایش ظرفیت خود خواهند داشت. در خصوص معماری و حکمرانی داده در سطح شرکت نیز دغدغه مشابهی وجود دارد. در حالی که بر اساس گزارش سیسکو، 81 درصد شرکت ها تایید کرده اند که سیلوی داده آنها در جایی دور و به صورت پراکنده از شرکت نگهداری و پردازش می شود. بیشتر مدیران شرکت ها فقدان انسجام و تمرکز داده مورد نیاز برای مدیریت داده و انجام پردازش های هوش مصنوعی را به عنوان یک مانع جدی معرفی کرده اند. با این همه، کمترین شکاف بین شرکت ها در بخش استراتژی مشاهده می شود؛ جایی که اکثر شرکت ها مدعی هستند مسیرهای توسعه ای برای به کارگیری هوش مصنوعی در کسب وکارشان را یافته اند و تدریجا در حال اجرای آن هستند.

اینترنت و هوش مصنوعی؛ دو روی یک سکه

در بخشی از گزارش به اهمیت بسزای کیفیت اینترنت و به طور ویژه شاخص تاخیر (latency) به عنوان شرط لازم و حیاتی برای تحقق فرآیند پذیرش هوش مصنوعی در صنعت اشاره شده است. تنها 21 درصد از شرکت ها، زیرساخت شبکه کنونی خود را برای تحمل بار مورد نیاز برای اجرای راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، بهینه و مناسب ارزیابی کرده اند. این موضوع بار دیگر اهمیت پایداری و عدم اختلال در زیرساخت اینترنت را یادآور می شود که در ایران هنوز مساله ای مهم و حل نشده باقی مانده است. بنا بر دومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک (دی 1402) گذشته از برخی اختلالات مقطعی، یک سری اختلال مستمر نیز در شبکه کشور وجود دارد که در ساعات اوج مصرف (بین ساعت 20 تا 23) مشاهده می شود. این گزارش وضعیت اختلالات شبکه طی یک سال اخیر و بعد از سیاست های محدودکننده اتخاذ شده در پاییز 1401 را چندان امیدوارکننده نمی داند. در چنین شرایطی، گذار صنعت و کسب وکارها به فناوری های جدید طبیعتا دشواری ها و پیچیدگی های مضاعفی خواهد داشت.

وقت زیادی باقی نمانده

گزارش سیسکو در بخش مربوط به فرهنگ سازمانی نشان می دهد بیش از 60 درصد پاسخگویان نسبت به عقب ماندن از موج تغییرات هوش مصنوعی در بازار اظهار نگرانی کرده و ضرورت چاره اندیشی کسب وکارها در بازه زمانی کمتر از یک سال را ضروری می دانند. در خصوص فرهنگ سازمانی، دغدغه اصلی شرکت ها باید بر انطباق سریع و کم دردسر نیروی انسانی و همچنین فرآیندهای سازمان با ملزومات نوظهور به کارگیری راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی متمرکز باشد. با این همه، شکاف و فاصله بسیار محسوس ذهنیت مدیران ارشد با مدیران میانی (یا کارمندان) نسبت به هوش مصنوعی و آمادگی برای انطباق با شرایط جدید مشهود است.

اما آنچه در این میان می تواند برای کسب و کارهای ایرانی حائز اهمیت باشد، تاکید سیسکو بر مساله تربیت و حفظ نیروی انسانی متخصص است. بر اساس این گزارش، 90 درصد شرکت ها از سرمایه گذاری ویژه در حوزه تربیت و جذب نیروی انسانی متخصص برای تسهیل این گذار در رقابت با سایر شرکت ها خبر داده اند. نگاهی به آمارهای هشداردهنده مهاجرت نخبگان فنی و متخصص در کشور می تواند اهمیت این موضوع را دو چندان کند. با کنار هم گذاشتن این موضوع از طرفی و آغوش باز کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستان، قطر و امارات برای جذب و به کارگیری نخبگان فنی مهندسی دیگر کشورها در راستای برنامه های کلان ملی و منطقه ای در حوزه هوش مصنوعی از طرف دیگر، می توان دریافت که زنگ هشداری برای آینده اکوسیستم دیجیتال کشور به صدا درآمده است.

به گزارش فایننشال تایمز، اخیرا عربستان سعودی 3هزار قطعه از جدیدترین پردازنده های گرافیکی H100 شرکت Nvidia را به ارزش 120میلیون دلار خریده است. قیمت هر یک عدد این پردازنده گرافیکی 40 هزار دلار است و توسط جنسن هوانگ، مدیرعامل Nvidia، به عنوان «نخستین کامپیوتر (تراشه) جهان که به طور اختصاصی برای عملیات هوش مصنوعی مولد طراحی شده است» معرفی شده است. این خرید برای عربستان سعودی از طریق دانشگاه علم و فناوری ملک عبدالله (KAUST) انجام شد که در حال حاضر مالک 200 پردازنده گرافیکی هوش مصنوعی A100 نسل قبلی Nvidia است. امارات نیز پیش تر هزاران تراشه شرکت Nvidia را خریده که در فرآیند توسعه مدل زبانی بزرگ متن باز خود به نام شاهین (Falcon) در موسسه دولتی نوآوری و فناوری ابوظبی به کار گرفته شده است. شرکت Nvidia در سال 2023 حدود 550 هزار پردازنده گرافیکی H100 را در سراسر جهان عرضه کرد که بیشتر آنها به شرکت های فناوری ایالات متحده رفته اند. موسسه تحقیقاتی عمومی عربستان سعودی و دانشگاه علم و صنعت ملک عبدالله نیز تا پایان سال گذشته میلادی 3 هزار عدد از این محصول فناوری لبه را به ارزش تقریبی 120 میلیون دلار دریافت کرده است.

برای تقریب به ذهن، سرویس ChatGPT -متعلق به شرکت OpenAI- بر پایه 1024 تراشه A100 توسعه پیدا کرده است. این در حالی است که این دو کشور برنامه های چشم انداز توسعه خود را به عنوان چشم انداز 2030 در عربستان سعودی و چشم انداز 2031 در امارات، با هدف اصلی عبور تدریجی از اقتصاد متکی بر نفت منتشر کرده اند.

فراموش نکنیم که بازار رو به رشد هوش مصنوعی مولد در سراسر جهان در مرحله نوظهور رقابت بر سر کلان داده در میان مشاغل و همچنین نبرد بین دولت ها بر سر جریان های داده های فرامرزی و مالکیت داده، قرار دارد. این وضعیت در اقتصاد دیجیتال به شدت خطر بروز شرایط موسوم به «برنده صاحب همه چیز» (winner-takes-all) را بالا می برد. جالب آنکه، در پایان بندی گزارش سیسکو به این موضوع اشاره شده است که بیش از 60 درصد شرکت های پاسخ دهنده، به کارگیری هوش مصنوعی برای بهبود بهره وری و افزایش سود عملیاتی را دنبال می کنند و صرفا 47 درصد به ارتقای کیفیت تجربه کاربران و حقوق مشتری به کمک این فناوری اشاره کرده اند. از این رو، شرکت های معدودی با مهارت های فنی، منابع انسانی، سرمایه و داده هایی که توانایی توسعه راه حل های توسعه یافته هوش مصنوعی را دارند، به بازیگران پیشرو و تعیین کننده آینده محبوب در این نظم دیجیتال جدید تبدیل خواهند شد. بنابراین به شکلی محتمل و قابل انتظار، قدرت متمرکز در دستان سرمایه گذاران فناوری و پرداختن به الزامات رویکرد انسان محور (Human-centered approach) برای حکمرانی فناوری در جهان ضرورتی انکارناپذیر خواهد بود.

تقلای دولت ها برای جانماندن

دولت ها در سراسر جهان در سال های اخیر توجه زیادی به ظرفیت فناوری هوش مصنوعی و الگوریتم ها کرده و در ادامه سرمایه گذاری چشمگیری در این زمینه انجام داده اند. وعده ها و امیدهایی که هوش مصنوعی از تحقق آنها خبر می دهد، می توانند در آینده نزدیک ساختار، عملکرد و حتی نوع نگاه مردم به دولت را دگرگون کنند؛ از بهبود عملکرد، کاهش هزینه ها و کارآمدسازی مدیریت گرفته تا پیشگیری از تخلفات و تسهیل پیش بینی آینده. با این حال، تحقیقات پژوهشگران دانشگاه کبک کانادا (Université du Québec) نشان می دهند مزایای مدنظر دولت ها از هوش مصنوعی ممکن است اغراق آمیز باشد. در همین راستا، نگرانی های جدی در مورد برابری، اخلاق، عدالت و انصاف مطرح شده است و برخی نگرانند که این مسائل دموکراسی و اصل تکثر و تنوع را تهدید کند. در حالی که کشورها برای پذیرش قدرت هوش مصنوعی و انطباق با اشکال مختلف این فناوری در محل کار و زندگی روزمره آماده می شوند، محققان این سوال را مطرح می کنند که آیا اقدامات کافی برای اطمینان از مسوولیت پذیری و پاسخگویی خروجی کار هوش مصنوعی وجود دارد؟ پژوهش ها حاکی از این است که آمادگی دولت ها برای پذیرش هوش مصنوعی لزوما همیشه با مسوولیت پذیری همراه نیست و این موضوع حتی درباره برخی از پیشرفته ترین کشورهای جهان نیز صدق می کند.در طول شش سال گذشته، Oxford Insights روی ارزیابی آمادگی دولت ها برای پیاده سازی هوش مصنوعی در ارائه خدمات عمومی به شهروندان خود کار کرده و نتایج آن را با انتشار گزارش سالانه شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت ها اعلام کرده است. پرسش اساسی و اولیه این شاخص همواره ثابت بوده است: دولت ها برای به کارگیری ابزارهای هوش مصنوعی به تفکیک بخش های حکمرانی، داده و زیرساخت و فناوری، تا چه میزان آمادگی دارند؟ شاخص آکسفورد برای تعیین آمادگی هوش مصنوعی در بخش عمومی، چارچوبی متشکل از شاخص 39 شاخص معتبر بین المللی را ارزیابی می کند: از وجود یک استراتژی ملی هوش مصنوعی و تعداد مقالات تحقیقاتی در زمینه هوش مصنوعی توسط محققان کشورها گرفته تا درصد خانوارهایی که به اینترنت پرسرعت و مقرون به صرفه در خانه دسترسی دارند و شاخص های کلان دیگر همچون شاخص جهانی رقابت پذیری و نوآوری. بیم ها و مشکلات بالقوه هوش مصنوعی برای بخش عمومی واضح است، اما دولت ها در سراسر جهان باید خود را برای پذیرش این فناوری آماده کنند تا به تعبیر ریچارد استرلینگ، مدیرعامل Oxford Insights، از واقعیت های بازار جا نمانند.

ما کجا ایستاده ایم؟

با نگاهی به رده بندی اعلام شده توسط آکسفورد می توان دریافت که اوضاع ایران در این شاخص نا مطلوب است. بر اساس این گزارش، ایران با قرار گرفتن در رده 94 از میان 193 کشور و در کنار کشورهایی همچون سریلانکا، باهاما و فیجی و پایین تر از برخی کشورهای نزدیک همچون پاکستان و ازبکستان، در دسته کشورهای کاملا ناآماده برای پذیرش این فناوری تحول آفرین معرفی شده است. این در حالی است که سرمایه گذاری های عظیم و برنامه ریزی های بلندمدت کشورهای منطقه - به طور خاص کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (بحرین، قطر، امارات و عربستان سعودی) - در حوزه هوش مصنوعی زودتر از آنچه انتظار می رفت، جواب داده است. امارات متحده عربی تنها نماینده منطقه منا (MENA) در بین 20 کشور برتر شاخص آکسفورد است که به همراه عربستان (رده 29) در میان آماده ترین کشورهای بررسی شده در این شاخص قرار گرفته اند. در این خصوص، فاصله بین ایران با سایر همسایگان کمتر ثروتمند نیز قابل توجه است؛ روسیه در رده 38، ترکیه در رده 47، قزاقستان در رده 72 و نهایتا آذربایجان در رده 73 ارزیابی شده اند.

با وجود پیشرفت های درخور توجه در سال های اخیر، همچنان نقاط ضعف عمده ای در کشور وجود دارد که باعث پایین آوردن رتبه ایران در این شاخص معتبر بین المللی شده است که از آن جمله می توان به بلاتکلیفی سند استراتژی کلان هوش مصنوعی در کشور، نامناسب بودن کیفیت و پایداری شبکه در مقایسه با استانداردهای جهانی، سرعت بسیار پایین در گذار به نسل های جدید فناوری های ارتباطی، بی توجهی سیاستگذار به برخی شاخص های کلیدی بین المللی و فقدان رویکرد و دستورکار یکپارچه و مورد اجماع برای بهبود این شاخص ها اشاره کرد.

در همین راستا، احمد حسینی قورتانی، پژوهشگر هوش مصنوعی، در مصاحبه با «دنیای اقتصاد» گفت: «مقایسه روند تحولات رتبه و نمره ایران در برخی از شاخص های حیاتی ارتباطات همچون شاخص دولت الکترونیک سازمان ملل (UN e-Government Survey)، شاخص آمادگی شبکه (Network Readiness Index) و شاخص بلوغ محیط تنظیم گری فناورانه (World Bank GovTech Maturity Index) در این سال ها نشان از بی توجهی یا بی برنامگی کشور در این زمینه دارد.» او معتقد است وضعیت فعلی ایران در این شاخص ها و شاخص آمادگی هوش مصنوعی که به نوعی بازگوکننده شاخص های دیگر در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است، با واقعیت موجود نیز انطباق ندارد. از نظر او کم توجهی آشکار دولت و وزارت ارتباطات به اجلاس ها، بسترها و مسیرهای ارتباطی منتهی به سنجش شاخص های مذکور، باعث شده است در روند سال های اخیر همواره شاهد کاهش نمرات و رتبه ایران باشیم. هرچند به باور این پژوهشگر هوش مصنوعی، نمی توان پیشرفت کشورهای همسایه به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس در این زمینه را انکار کرد. با این همه، حسینی با اشاره به اینکه دستور کار ایران در این حوزه هنوز مشخص نیست و چشم انداز پایدار بلندمدت آن مغفول مانده است، می گوید: «مادامی که تغییر نگرش های حاکم بر دستگاه سیاستگذاری کشور و تلاش در جهت همگرایی نهادی ذی نفعان در زمینه اهمیت حضور فعال در مجامع بین المللی موثر بر اقتصاد دیجیتال و فناوری اطلاعات حاصل نشود، نمی توان انتظار بهبود جایگاه ایران در شاخص های این چنینی را داشت.»

گزارش آکسفورد در جمع بندی نسبت به افزایش چشمگیر شکاف فناورانه میان دولت های ثروتمند و کم درآمد در حوزه هوش مصنوعی هشدار می دهد. بر اساس یکی از نمودارهای این گزارش، بیشترین شکاف را می توان بین کشورهای پردرآمد نظیر ایالات متحده، بریتانیا، فنلاند و... و کشورهای با درآمد متوسط مشاهده کرد که به تحلیل آکسفورد، این شکاف در آینده نگران کننده خواهد بود. در روزهای گذشته، بریتانیا از برنامه خود برای صرف بیش از 125میلیون دلار با هدف تحقیق و توسعه و آموزش در زمینه هوش مصنوعی خبر داد. بر این اساس دولت بریتانیا 9 مرکز تحقیقاتی جدید هوش مصنوعی را در سراسر این کشور راه اندازی خواهد کرد که از ترویج استفاده مسوولانه از هوش مصنوعی در آموزش، امنیت و صنایع خلاق حمایت می کند و به نهادهای تنظیم گر برای مدیریت ریسک و مزایای این فناوری آموزش می دهد.

نکته جالب در پایان آن است که تلاش نگارنده این مطلب برای دسترسی به گزارش آکسفورد بدون استفاده از VPN بی نتیجه ماند!

احسان خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به سوالی درخصوص أخذ مالیات از چهره‌های مشهور در فضای مجازی، اظهار داشت: اخذ مالیات از فعالان پیشتاز فضای مجازی که بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده دارند، مصوبه‌ی مجلس بود و ۵۵۱ کاربر مشمول این قانون بودند.

به گزارش تسنیم وی افزود: ۱۲۳ فعال فضای مجازی بودند که مجموع واریز به حساب آنها ۲۳۰۰ میلیارد تومان بوده و سازمان مالیاتی پیگیر است. البته بخشی از آنان تمکین نکرده‌اند که موضوع پیگیری خواهد شد.

بر اساس نتایج آخرین نظرسنجی ایسپا، 46.5 درصد  مردم از «اینستاگرام» استفاده می‌کنند. 35.3 درصد از «واتس‌آپ»، 34.6 درصد از «تلگرام»، 25.2 درصد از «ایتا»، 24.1 درصد از «روبیکا» و 8.7 درصد نیز گفته‌‌اند از «بله» استفاده می‌کنند. میزان استفاده از سایر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی کمتر از 7 درصد بوده است.

به گزارش روابط عمومی ایسپا، میزان استفاده مردم از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی خارجی از قبیل اینستاگرام، واتس‌آپ و تلگرام در دوسال اخیر با نوساناتی همراه بوده‌است، به طوری که استفاده از پیام رسان واتس‌آپ از 71.1 درصد در خرداد 1401 به 35.3 درصد در دیماه 1402 کاهش یافته است. رسانه‌های اجتماعی داخلی مثل روبیکا و ایتا  از اسفند 1401 تاکنون، میزان استفاده آنها، تغییر قابل توجهی نداشته است.

  بر اساس این گزارش در سوال مربوط به استفاده از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی داخلی و خارجی، افرادی که فقط مصرف کننده پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی خارجی یا داخلی بودند تفکیک و محاسبه شد که طبق یافته‌های نظرسنجی دیماه ایسپا، 37.6 درصد افراد بالای 18 سال، فقط از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی خارجی استفاده می‌کنند. 14.9 درصد فقط از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی داخلی استفاده می‌کنند. 25.5 درصد از افراد بالای 18 سال همزمان از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی خارجی و داخلی استفاده می‌کنند. 22 درصد مردم نیز، گفته‌اند از هیچ رسانه اجتماعی مجازی استفاده نمی‌کنند.

نظرسنجی ایسپا بر حسب متغیرهای زمینه‌ای نشان می‌دهد 47.1 درصد مردان، از اینستاگرام استفاده می‌‌کنند که این نسبت برای زنان 45.8 درصد است. جوانان (18 تا 29سال) با 68.2 درصد بیشتر از سایر گروه‌های سنی، افراد دانشگاهی (59.1 درصد) بیشتر از افراد غیردانشگاهی، ساکنان مراکز استان (52 درصد) نیز بیشتر از سایر افراد، از اینستاگرام استفاده می‌‌کنند. این تفاوت بین گروه‌ها در استفاده از تلگرام و واتس‌آپ نیز مشاهده می‌شود. از بین شبکه‌های اجتماعی داخلی روبیکا و ایتا، مقبولیت بیشتری دارند زنان (28.5 درصد) بیشتر از مردان (22 درصد) از ایتا استفاده می‌کنند. افراد 30 تا 49 سال (29 درصد) بیشتر از سایرگروه‌های سنی و افراد دانشگاهی(32.7 درصد) نیز بیشتراز افراد غیردانشگاهی، مصرف‌کننده ایتا هستند.

 آخرین نظرسنجی ایسپا در فاصله زمانی20 تا 26 دیماه 1402 با اندازه نمونه 5103 نفر از جمعیت بالای 18 سال به بالای کل کشور به شیوه مصاحبه حضوری اجرا شده است. نرخ پاسخگویی در این طرح، 37 درصد بوده است یعنی از کل افراد بالای 18 سال کشور، 37 درصد با پرسشگران ایسپا همکاری کرده‌اند. بنابراین داده‌های نظرسنجی نیز به این دسته از افراد قابل تعمیم است.

عیسی زارع پور وزیر ارتباطات با بیان اینکه 2 میلیون کاربر از اینترنت کودکان استفاده می‌کنند، گفت: ما در وزارت ارتباطات تکالیف خودمان درباره مصوبه فراهم آوردن یک محیط حفاظت شده برای کودکان را تا بخش قابل قبولی انجام داده ایم.

عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با فارس در حاشیه نشست هیات دولت گفت: شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۴۰۰ مواردی را تصویب کرده که بر اساس آن دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت ارتباطات مکلف شدند کارهایی برای فراهم آوردن یک محیط حفاظت شده برای کودکان انجام بدهند و ما در وزارت ارتباطات تکالیف خودمان را تا بخش قابل قبولی انجام دادیم و سال گذشته سرویس اینترنت کودک راه‌اندازی شد.

سال ۱۴۰۰ شورایعالی فضای مجازی سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی را به تصویب رساند که هدف از این مصوبه فراهم کردن محیطی خاص برای کودکان در فضای مجازی در چارچوب قانون اسلامی ایرانی اعلام شد.

وزیر ارتباطات در ادامه گفت‌وگو یادآور شد: الان سرویس اینترنت کودک ستاره ۴.۵.۶ مربع ( *۴۵۶#) در تمام اوپراتورها وجود دارد، همچنین سایت ۴.۵.۶  دات آی ار ( www.456.ir) اگر مراجعه کنند سرویس‌هایی را برای خانواده‌ها فراهم کردیم که بتوانند در زمان استفاده فرزندانشان از اینترنت، ابزاری در اختیار آنها باشد که کودک با محتوای نامناسب روبرو نشود و به شکل لیست سفید باشد.

وی اضافه کرد: حتی خود پدر مادرها می‌توانند لیست تعریف کنند و  بگویند فرزند من می‌تواند از چه سایت هایی استفاده کند و چه جاهایی برود و یا نرود.

زارع پور تاکید کرد: حتما این سامانه نیاز به ارتقا دارد ان‌شالله بتوانیم این‌ها را ارتقا بدهیم تا حالا پیش از ۲ میلیون نفر کاربر دارد که از آن استفاده می‌کنند. البته حتماً ظرفیت بیش از این دارد که نیازمند تبلیغ و ترویج است که خانواده‌ها از وجود چنین چیزی مطلع شوند و استفاده کنند و طبیعتاً تا استفاده هم نشود اشکالات آن مشخص نمی‌شود.

 کارشناسان بسیاری معتقدند طرح اینترنت کودکان و سرویس‌هایی که در این راستا وجود دارد از آن جهت خوب است که اختیار را به خانواده ها داده است که آنها تصمیم بگیرند چه اینترنتی را برای فرزندان خود فراهم کنند و قطعا خانواده ها هم بیشتر از هر نهاد و هر کسی نگران فرزندان خود و آینده آنها هستند.

وزیر ارتباطات در فضای مجازی نوشت: اتصال متقابل پیامرسان‌ها به تازگی قرار است در اتحادیه اروپا برای سکو‌های بزرگ بین المللی اجباری شود.
از اواخر سال گذشته اخباری مبنی بر اتصال متقابل پیامرسان‌های داخلی به یکدیگر منتشر شد. در راستای محقق شدن این امر، اقدامات زیادی انجام و اطمینان محافظت از داده‌های کاربران و رمزگزاری سراسری پیام‌ها داده شد.

به گزارش باشگاه خبرنگاران پس از آن، سرانجام طرح اتصال متقابل پیام رسان‌ها از پنجم اردیبهشت ۱۴۰۲ اجرایی شد و ۲ ماه پس از آن، یعنی ۵ تیر ۱۴۰۲، حامد منکرسی، معاون سیاست‌گذاری و اعتباربخشی فناوری اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ایران در گفتگو با باشگاله خبرنگاران جوان اعلام کرد که ۹۰۰ هزار کاربر در همین مدت، از این قابلیت استفاده کرده‌اند.

اکنون پس از گذشت حدود هشت ماه از راه اندازی این قابلیت، عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور، پستی را در صفحه خود در یکی از شبکه‌های اجتماعی داخلی منتشر کرده و از ۲ میلیونی شدن کاربرانی که از قابلیت اتصال متقابل استفاده می‌کنند خبر داده است.

زارع‌پور در صفحه خود نوشت:

"هشت ماه پیش بود که پیام‌رسان‌های بومی به قابلیت «اتصال متقابل یا Interconnection» مجهز شدند که به تازگی قرار است در اتحادیه اروپا برای سکو‌های بزرگ بین المللی اجباری شود. تعداد کاربرانی که از این قابلیت در پیام‌رسان‌های ایتا، بله، آیگپ و گپ استفاده می‌کنند از مرز ۲ میلیون نفر فراتر رفته است. "

طبق گزارش اخیر اسپید تست از سرعت اینترنت موبایل و ثابت کشورها در نوامبر ۲۰۲۳ میلادی، میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۳۱.۸۲ و میانه سرعت اینترنت ثابت کشور ۱۲.۷۶ مگابیت برثانیه بوده است.

به گزارش خبرنگار مهر، جدیدترین گزارش اسپید تست نشان می‌دهد میانه سرعت اینترنت موبایل و ثابت جهان در یازدهمین ماه ۲۰۲۳ میلادی (نوامبر) به ترتیب ۴۸.۶۱ و ۹۰.۲۱ مگابیت برثانیه بوده است.

جایگاه ثابت ایران در رده بندی اینترنت موبایل

همچنین این گزارش حاکی از آن است که در نوامبر ۲۰۲۳ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۳۱.۸۲ و میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۲.۷۶ مگابیت برثانیه بوده است. در این ماه هرچند جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل نسبت به ماه قبل تغییری نکرده و همچنان رده ۷۵ است، اما در رده بندی میانه سرعت اینترنت ثابت، ایران یک پله سقوط کرده و در رده ۱۵۴ قرار دارد.

این درحالی است که در ماه گذشته میلادی (اکتبر) میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۳۱.۶۶ و میانه اینترنت ثابت کشور ۱۳.۰۳ مگابیت برثانیه بوده است. همچنین در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل جایگاه ایران بدون تغییر نسبت به ماه قبل رده ۷۵ بود. جایگاه ایران در کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت نیز نسبت به ماه قبل تغییری نکرده و در رده ۱۵۳ قرار داشت.

امارات و قطر پیشتار پرسرعت ترین های اینترنت موبایل

در رده بندی اسپید تست از کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در نوامبر ۲۰۲۳، جایگاه ۴ کشور نخست فهرست نسبت به ماه قبل هیچ تغییری نکرده است. به این ترتیب امارات متحده عربی با میانه سرعت ۳۲۴.۹۲ مگابیت برثانیه در جایگاه نخست قرار دارد. پس از آن به ترتیب قطر (۲۴۳.۹۵ مگابیت برثانیه)، کویت (۱۸۹.۱۱ مگابیت برثانیه) و چین (۱۶۱.۵۶ مگابیت برثانیه) در رده‌های دوم، سوم و چهارم قرار دارند.

در رده‌های پنجم و ششم به ترتیب نروژ (۱۵۳.۱۸ مگابیت برثانیه) و دانمارک (۱۴۷.۰۳ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه نروژ در این رده بندی نسبت به ماه اکتبر یک پله و دانمارک ۲ پله رش کرده است.

در رده‌های هفتم و هشتم نیز به ترتیب ماکائو با میانه سرعت ۱۳۶.۴۲ مگابیت برثانیه و کره جنوبی با سرعت ۱۳۶.۴۰ مگابیت برثانیه قرار دارند. جایگاه هریک از این کشور در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل یک پله سقوط کرده است.

در رده‌های نهم و دهم فهرست پرسرعت های اینترنت موبایل جهان به ترتیب ایسلند (۱۳۳.۷۸ مگابیت برثانیه) و هلند (۱۲۲.۹۴ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه هر یک از این کشورها در رده بندی نیز یک پله صعود کرده است.

صعود ۸ پله‌ای موناکو در رده بندی پرسرعت ترین های اینترنت ثابت

در بخش اینترنت ثابت، گزارش نوامبر ۲۰۲۳ اسپید تست نشان می‌دهد جایگاه ۳ کشور نخست فهرست به ماه قبل تغییری نکرده است. در رده اول سنگاپور با میانه سرعت ۲۶۳.۵۱ مگابیت برثانیه قرار دارد. در رده‌های دوم و سوم نیز مانند اکتبر به ترتیب هنگ کنگ (۲۵۹.۰۲ مگابیت برثانیه) و شیلی (۲۴۹.۸۲ مگابیت برثانیه) قرار دارند.

در رده‌های چهارم و پنجم به ترتیب چین (۲۴۸.۹۲ مگابیت برثانیه) و موناک و(۲۴۷.۳۷ مگابیت برثانیه) قرار گرفته اند. جایگاه چین در این فهرست یک پله و موناکو ۸ پله صعود کرده است.

امارات متحده عربی با ۲ پله سقوط و میانه سرعت اینترنت ثابت ۲۳۹.۴۰ مگابیت برثانیه در رده ششم قرار دارد. در رده هفتم نیز ایسلند با ۲ پله صعود و میانه سرعت ۲۲۶.۰۵ مگابیت برثانیه قرار دارد.

در رده‌های هشتم تا دهم به ترتیب آمریکا (۲۱۹.۷۱ مگابیت برثانیه)، تایلند (۲۱۶.۲۶ مگابیت برثانیه) و دانمارک (۲۰۹.۵۲ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه این کشورها در مقایسه با رده بندی اکتبر ۲۰۲۳ میلادی به ترتیب آمریکا یک پله، تایلند ۳ پله، و دانمارک ۲ پله سقوط کرده است.

سهم بازار مشترکین تلفن ثابت و ضریب نفوذ آن براساس آخرین گزارش رگولاتوری اعلام شد.

به گزارش مهر بر اساس آخرین گزارش فصلنامه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی سهم بازار مشترکین تلفن ثابت، تعداد خطوط شهری و روستایی، تعداد خطوط منصوبه و دایری و ضریب نفوذ تلفن ثابت اعلام شد.

شرکت مخابرات ایران (TCI) حدود ۹۸.۶۴۴ درصد از سهم بازار مشترکین تلفن ثابت، شرکتهای دارای پروانه FCP که یک ارائه دهنده های سرویس‌های اینترنتی و ارتباطی ثابت هستند ۱.۳۵۲ درصد و SERVCO تنها ۰۰۴-۰ درصد را در اختیار دارد.

بر اساس این گزارش تعداد اشتراک‌های روستایی از بهار ۱۴۰۱ تا بهار ۱۴۰۲، ۲۵/‏۰ درصد کاهش داشته است اما تعداد روستاهای دارای ارتباط ۲۵/‏۰ درصد رشد و تعداد روستاهای دارای تلفن خانگی ۲۲/‏۰ درصد داشته است.

رگولاتوری همچنین تعداد خطوط منصوبه و دایری تلفن ثابت و ضریب نفوذ تلفن ثابت و همچنین تعداد خطوط دایری شهری و روستایی و ضریب نفوذ تلفن ثابت از تابستان ۱۳۹۹ تا بهار ۱۴۰۲ را به صورت دقیق منتشر کرده است.

شاخص‌های کیفیت شبکه سیار از جمله سرعت انتقال داده مشترکین، میزان قطعی سرویس داده و میزان برقراری موفقیت‌آمیز سرویس داده در نسل سوم و چهارم تلفن همراه در اپراتورهای مختلف طی آخرین گزارش به شرح زیر اعلام شده است.

در سرعت انتقال داده مشترکین در نسل سوم، اپراتور اول تلفن همراه عملکرد بهتری داشته است اما در سرعت انتقال داده در نسل چهارم رایتل پیشی گرفته است.

میزان قطعی سرویس داده نسل سوم در اپراتور سوم از همه بیشتر و حدود ۰.۴ درصد است و پس از آن میزان قطعی سرویس نسل سوم در اپراتور دوم (ایرانسل) و پس از ان اپراتور اول است.

بررسی میزان قطعی سرویس نسل چهار (۴G) در اپراتورها نشان می‌دهد که در نسل چهارم نیز اپراتور سوم قطعی بیشتری دارد و و کمترین قطعی سرویس داده نسل چهارم به اپراتور چهارم (ایرانسل) مربوط می‌شود.

بر این اساس میزان برقراری موفقیت‌آمیز سرویس داده (۳G) در اپراتور اول ۹۹.۵ درصد و از دیگر اپراتورها بیشتر است و همچنین میزان برقراری موفقیت‌آمیز سرویس داده (۴G) ۹۹.۷ درصد است که پس از آن اپراتور دوم حدود ۹۹.۶ درصد و اپراتور سوم (رایتل) بیش از ۹۹.۴ درصد است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: در یک سال گذشته حجم حملات سایبری DOS و DDOS افزایش ۲۰ برابری داشته است که با افزایش سطح آمادگی‌ها در برابر حملات سایبری، بخش زیادی از سرویس‌های حیاتی کشور که توسط وزارت ارتباطات پشتیبانی می‌شوند، در یک حاشیه امن قرار گرفته‌اند.
به گزارش فارس، عیسی زارع پور صبح امروز شنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۲، در همایش بزرگداشت هفته پدافند غیرعامل که در سالن همایش‌های شهید قندی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، ضمن محکوم کردن جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و با اشاره به سکوت جامعه جهانی گفت: امیدوارم که نصرت الهی بیش از گذشته مشمول مردم مظلوم غزه شود و به زودی شاهد پیروزی آنان بر رژیم وحشی و غاصب صهیونیستی باشیم.

وزیر ارتباطات با اشاره به اهمیت موضوع پدافند غیر عامل در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: امروزه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از جمله وزارتخانه‌هایی است که به‌طور مستقیم با زندگی مردم سر و کار دارد و هرگونه اختلال در ارتباطات می‌تواند مشکلات جدی را برای مردم ایجاد کند.

وی افزود: بنابراین در شرایطی که مردم کندی یا قطعی ارتباطات را برنمی‌تابند، باید به موضوع پدافند غیرعامل و آمادگی در برابر تهدیدات توجه ویژه داشت و از قبل سطح آمادگی را در برابر تهدیدات افزایش داد و برای آن طرح‌ریزی انجام داد و رزمایش برگزار کرد. هرچند باید این طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی هم بررسی شود که در مواقع اضطرار پاسخگوی شرایط خواهد بود یا خیر.

زارع پور با اشاره به اینکه در وزارت ارتباطات نظام‌نامه‌های مختلفی برای اطمینان از صحت عملکرد بخش‌های گوناگون تهیه و تدوین‌شده است، تصریح کرد: البته غیر از این اقدامات عمومی، کارهای ریشه‌ای و اساسی نیز انجام‌گرفته است که یکی از مهمترین آنها راه اندازی و زیر بار رفتن صد درصد ترافیک کشور با سامانه مدیریت خدمات نامه دامنه یا همان DNS است.

وی با اشاره به تلاش مستمر دشمن برای آسیب رساندن به زیرساخت‌های ارتباطی کشور گفت: در یک سال گذشته حجم حملات سایبری DOS (حمله‌ منع خدمت) و DDOS (حمله‌‌ منع خدمت توزیع‌شده) افزایش ۲۰ برابری داشته است و عمده هدف این حملات کور، مختل کردن و از کار انداختن روند خدمت‌رسانی کسب‌وکارهاست که در در نقطه مقابل هدف پدافند غیرعامل یعنی تضمین ارائه خدمت به مردم است.

وی افزود: مقابله با این سطح و این حجم از حملات تدابیر ویژه‌ای می‌طلبد که در همین راستا شرکت ارتباطات زیرساخت به‌صورت لحظه‌ای در حال مقابله است و سامانه‌های مقابله با حملات DOS و DDOS را گسترش داده است و این باعث شده که بخش زیادی از سرویس‌های حیاتی کشور که توسط وزارت ارتباطات پشتیبانی می‌شوند در یک حاشیه امن قرار گیرند.

زارع پور ادامه داد: وظیفه ما در وزارت ارتباطات و سازمان‌های تابعه این است که مبتنی بر اسنادی که سازمان پدافند غیرعامل تصویب و مرکز ملی فضای مجازی ابلاغ می‌کند، بتوانیم تداوم ارائه خدمت کسب‌وکارها را تضمین کنیم تا حداکثر خدمت را با حداقل آسیب داشته باشند. البته لازمه آن همگرایی سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها است که بتوانیم زیرساخت‌های لازم را تأمین کنیم تا در مواقع بحرانی این تضمین را بدهیم که سرویس‌های خدمت رسان تداوم پیدا کنند.

براساس گزارش جدید سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، مشترکان پهن‌باند ثابت در بهار امسال به ۱۱ میلیون رسیده‌اند که کاهش اندک ۰.۳ درصدی نسبت به سه ماهه ابتدایی ۱۴۰۱ دارد.
به گزارش خبرنگار مهر، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گزارش بهار ۱۴۰۲ را منتشر شده است که بر اساس این گزارش، مشترکان پهن‌باند ثابت در بهار امسال به ۱۱ میلیون رسیده‌اند که کاهش اندک ۰.۳ درصدی نسبت به سه ماهه ابتدایی ۱۴۰۱ دارد.

از سوی دیگر ضریب نفوذ پهن باند سیار در بازه زمانی ذکر شده رشد ۷.۳ درصدی داشته اشت. تا پایان بهار امسال، تعداد مشترک پهن باند سیار به ۱۰۵ میلیون و ۸۲۴ هزار مشترک رسیده است.

براساس گزارش رگولاتوری عمده سهم بازار اینترنت ثابت با رقم ۷۶ درصد به فناوری X-DSL گره خورده و تعداد کاربران TD-LTE به ۱۸ درصد رسیده است. ۴۹ درصد بازار اینترنت ثابت نیز در اختیار شرکت مخابرات قرار دارد و ۲۹ درصد به دیگر شرکت‌های FCP مربوط می‌شود.

براساس این آمار، عمده کاربران سرعت ۲ تا ۱۰ مگابیت را در اینترنت ثابت تجربه می‌کنند. سرعت ۱۰ تا ۲۰ مگابیت بر ثانیه نیز در رتبه دوم قرار دارد.

همچنین بر اساس گزارش بهار ۱۴۰۲ سازمان رگولاتوری، در بهار امسال بیش از ۳۶ هزار شکایت برای حوزه ثابت ثبت شده است که ۶۵ درصد آن مربوط به تلفن و ۳۵ درصد نیز مربوط به پهن باند ثابت بوده است. در زمینه ارتباطات سیار نیز ۱۱ هزار و ۲۳۵ شکایت ثبت شده که تنها ۲۰ درصد آن مربوط به اینترنت سیار بوده است.

کاربران از ارتباطات حوزه ثابت بسیار بیشتر از حوزه سیار شکایت دارند. در این مدت ۷۵ درصد شکایات مردمی مربوط به ارتباطات ثابت (تلفن و اینترنت) بوده و ۲۵ درصد شکایات به ارتباطات سیار مربوط می‌شود.

فرزانه‌سادات جهانی- محمّد تقی‌زاده-  ایرنا- بررسی مجموع بازدید کانال‌های ایتایی و تلگرامی در مردادماه ۱۴۰۲ از بازدید ۸۰ میلیاردی در ایتا در مقابل ۲ میلیاردی در تلگرام فارسی حکایت دارد که به نوع خزش و جمع آوری این دو پلتفرم و نحوه محاسبه بازدیدها اعم از تفکیک شده یا نشده مربوط می‌شود.

پیام‌رسان ایتا که مخفف نام شرکت بنیانگذار آن یعنی «اندیشه یاوران تمدن امروز» است در سال ۱۳۹۶ شروع به فعالیت کرد. این پیام‌رسان که در واقع نسخه فارسی پیام رسان روسی تلگرام است بیشترین شباهت را از نظر ظاهری و کارایی به تلگرام دارد و به همراه «روبیکا» و «بله» جزو محبوب‌ترین و پرکاربردترین پیام‌رسان‌ها در ایران به شمار می‌آید.

معایب و مزایای زیادی را برای این پیام‌رسان می‌توان برشمرد برای نمونه حجم بالای فضای ابری و امکان نگهداری و ذخیره بلندمدت اطلاعات، سرعت بالا و دسترسی راحت از اصلی‌ترین مزایای ایتا به حساب می‌آید در مقابل، عدم دسترسی به تماس صوتی و تصویری، نوتیف‌های ناقص(اعلان پیام و ...)، به‌روزرسانی نشدن نرم‌افزار و از همه مهم‌تر همه‌گیر نبودن آن از نظر فرهنگی و اجتماعی در میان همه جامعه از مهم‌ترین معایب آن محسوب می‌شود.

درباره عدم همه‌گیری ایتا باید به هشتگ‌های داغ آن اشاره کرد که در بیشتر وقت‌ها به هشتگ‌های مذهبی مربوط می‌شود و کمتر شاهد هشتگ‌های داغ غیرمذهبی در این بستر هستیم.

در مقابل، تلگرام که یکی از پیام‌رسان‌های خارجی پرکاربرد در ایران است توسط دو برادر با نام‌های پاول و نیکلای دورف به بازار آمد. این پیام‌رسان نقش پررنگی در چند انتخابات از ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ مانند انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ و مجلس شورای اسلامی در ایران داشت به‌گونه‌ای که برخی، پیروزی اعتدالیون در آن سال‌ها را به فعالیت گسترده آنها در تلگرام و همه‌گیری این ابزار ارتبط جمعی در جامعه ربط دادند.

بر پایه نظرسنجی انجام‌شده از سوی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، تلگرام تا پیش از فیلتر شدن، محبوب‌ترین پیام‌رسان در ایران بود؛ به‌گونه‌ای که در سال ۱۳۹۶، ۶۲.۲ درصد ایرانیان عضو آن بوده‌اند.

در این گزارش تلاش‌شده با بهره‌گیری از توان هوش مصنوعی و سامانه پایشگر شبکه‌های اجتماعی، عملکرد کمی و کیفی دو پیام رسان ایتا و تلگرام را در مردادماه ۱۴۰۲ رصد و تحلیل و بررسی شود.

الف: چه تعداد محتوا، از سوی چه تعداد کانال تلگرامی/ایتایی، چه تعداد بازدید گرفتند؟

در این بخش محتوای دو پیام‌رسان ایتا و تلگرام از نظر کمی مورد مقایسه قرار گرفته‌ است:

در مردادماه ۱۴۰۲ در ایتا، ۱۱ میلیون و ۶۳۷ هزار پست از سوی ۱۰۳ هزار کانال یا منبع رسانه‌ای منتشر شده و درمجموع ۸۱ میلیارد بازدید گرفته‌اند؛ در مقابل در همین بازه زمانی در تلگرام، ۱۲ میلیون و ۵۲ هزار پست از سوی ۲۶۷ هزار نفر نشر و بازنشر و یک میلیارد و ۹۳۹ میلیون بازدید گرفته‌اند.

تعداد پست‌های منتشر شده در دو پیام‌رسانی به طور تقریبی با هم برابر است اما در ایتا با وجود اینکه تقریبا یک سوم منابع و کانال خبری برای ارسال پست وجود داشته اما با افزایش ۴۰ برابری بازدید روبرو هستیم که بدون شک این میزان اختلاف غیرطبیعی و ناشی از دستکاری، استفاده از ربات‌ها و بدافزارها به نظر می‌رسد زیرا تلگرام فارسی با وجود کانال‌های خبررسانی بیشتر، به اندازه ۲.۵ درصد ایتا بازدید گرفته و حتی وجود فیلترینگ تلگرام در ایران و فیلترنبودن ایتا، این میزان اختلاف و بازدید ۴۰ برابری را توجیه نمی‌کند.

ب: فعال‌ترین کانال‌های تلگرامی/ ایتایی کدام کانال‌ها با چه میزان فعالیت بودند؟

شاخص و ابزار دیگر برای مقایسه این دو پیام‌رسان داخلی و خارجی، تحلیل و بررسی کانال‌های فعال در مردادماه بوده است:

از میان ۱۰ کانال ایتایی فعال، ۳ کانال فرهنگی مذهبی، ۴ کانال خبری و ۳ کانال تجاری و سرگرمی وجود داشته است. نکته قابل توجه در این بخش این است که میزان فعالیت ۱۰ کانال فعال مردادماه ایتا، تقریبا یکسان و در نوسان میان ۲۵۰۰ تا ۲۸۰۰ پست بوده به‌گونه‌ای که فعال‌ترین کانال ایتایی مرداد ۱۴۰۲ کانال «خط ولایت» با ۲۷۶۴ پست و دهمین کانال از نظر فعالیت، کانال «ندای فطرت» با ۲۵۰۳ پست بوده است.

از میان ۱۰ کانال تلگرامی فعال، عمده کانال‌ها به تحلیل و اطلاع‌رسانی قیمت لحظه‌ای دلار اختصاص داشته‌اند به‌گونه‌ای که «طوفان هریرود» با ۱۹ هزار و ۸۴۴ پست در ماه بیشترین فعالیت و «دلار وان» با ۱۱ هزار و ۷۷۵ پست کمترین فعالیت را در میان ۱۰ کانال برتر تلگرامی از نظر تعداد پست داشته‌اند.

مقایسه روند کاهشی این کانال‌ها از رکود ۶۸ درصدی فعالیت ۱۰ کانال فعال تلگرامی حکایت دارد آن هم در حالی که روند کاهشی کانال‌های ایتایی فقط ۱۰ درصد بوده است. از نظر کیفی و محتوایی می‌توان فعال‌ترین کانال‌های ایتایی را به کانال‌های فرهنگی مذهبی یا خبری مربوط دانست در حالی‌که در تلگرام فارسی، فعال‌ترین کانال‌های مرداد ماه ۱۴۰۲، کانال‌های اقتصادی بودند که نرخ لحظه‌ای و یا تحلیل روند افزایشی یا کاهشی دلار و ارز را ارائه می‌دادند.

از نظر کمی، نکته مهم در مقایسه فعال‌ترین کانال‌های این دو پیام‌رسان این بود که در ابتدا میزان فعالیت فعال‌ترین کانال ایتا تقریبا یک چهارم دهمین کانال تلگرام فارسی بوده است( ۲۷۶۴ پست در برابر ۱۱۷۷۵) به این معنی که فعالیت کانال‌های برتر تلگرام از نظر انتشار تعداد پست بیشتر، به طور قابل توجهی از کانال‌های ایتایی بیشتر بوده است.

ج: کانال‌های تلگرامی/ایتایی بیشتر درباره چه محتوا و موضوع‌هایی پست منتشر کرده‌اند؟

یکی از بهترین روش‌های بررسی کیفی و محتوایی کانال‌های تلگرامی و ایتایی، مقایسه ابرکلمات تگ یا کلیدواژه‌های پرتکرار این دو پیام‌رسان است که از کل محتوای ماهانه آنها براساس سامانه پایشگر استخراج شده است:

در ایتا، پرتکرارترین کلیدواژه‌های ماه مرداد به موضوع‌های فرهنگی مذهبی اختصاص یافته بودند. کلیدواژه «امام حسین» که بیشترین تکرار را در میان کانال‌های ایتایی داشته و در گراف زیر نیز برجسته‌تر از بقیه کلمات است به طور ویژه به ایام محرم، صفر و اربعین حسینی مربوط بوده است که واقعه پیاده‌روی اربعین و برخی ادعیه مذهبی از جمله زیارت عاشورا نیز در برجسته‌شدن این واژه موثر بوده‌اند.

به جز کلیدواژه امام حسین، کلمات دیگری چون «امام زمان، حجت‌الاسلام، جمهوری اسلامی، خامنه‌ای و رهبر انقلاب» نیز در میان دیگر تگ‌های پرتکرار این گراف قابل مشاهده‌اند که جملگی به مسائل مذهبی و فرهنگی مربوط و از سوی کاربران انقلابی و ارزشی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.

در تلگرام فارسی، کلیدواژهای پرتکرار به طور ویژه به مسائل اقتصادی و مالی مربوط بوده که بیشتر آنها به موضوع قیمت دلار ارتباط پیدا می‌کنند. «دلار فردایی، دلار سلیمانیه و دلار سبزه» که هر سه از پرطرفدارترین و پرتکرارترین تگ‌های به کار برده شده در میان پست‌های کانال‌های تلگرامی بوده‌اند، به اطلاع‌رسانی و بررسی قیمت دلار در مکان‌ها و زمان‌های مختلف از جمله سلیمانیه عراق و سبزه میدان تهران ارتباط پیدا می‌کنند.

بخش دیگر کلمات پرتکرار تلگرامی به موضوع‌های سرگرم‌کننده مربوط بوده است: «آهنگ جدید، بدون سانسور، فیلم باربی و دوست پسر» از جمله واژگانی بودند که به طور ویژه به موضوع‌های سرگرم‌کننده‌ای همچون فیلم، موسیقی و دیگر تفریحات ارتباط پیدا می‌کنند.
کلیدواژه امام حسین اگرچه در تلگرام همانند ایتا برجسته‌ترین کلمه نبوده اما در میان ۲۰ واژه پرتکرار کانال‌های تلگرامی مردادماه قرار گرفته است.

مقایسه کیفی و محتوایی دو پیام‌رسان ایتا و تلگرام در مردادماه ۱۴۰۲ از طریق ابرکلمات واژگان پرتکرار نشان می‌دهد موضوع‌های مذهبی و فرهنگی در اولویت کانال‌های ایتایی و مباحث اقتصادی و مالی در اولویت کانال‌های تلگرامی قرار داشته‌اند.

از سوی دیگر، تنوع موضوع‌ها در تلگرام فارسی بیش از ابتا جلب توجه می‌کند، چنان‌که ابرکلمات همه پست‌های ایتایی به واژگام مذهبی و فرهنگی دلالت دارند؛ در تلگرام فارسی به جز مباحث اقتصادی و مالی، کلیدواژه‌های سرگرم‌کننده و حتی مذهبی نیز مشاهده می‌شود تا بتوان این‌گونه نتیجه‌گرفت که علاوه براداره‌کنندگان، کاربران این دو پلتفرم نیز بسیار از نظر تنوع فکری و عقیدتی مختلف و متنوع هستند و پراکندگی فکری و فرهنگی در تلگرام فارسی به مراتب از ایتا بیشتر بوده است.

د: پربازدیدترین پست تلگرامی و ایتایی چند بازدید گرفتند و درباره چه موضوع یا محتوایی بوده است؟

مقایسه پربازدیدترین پست‌های ایتا و تلگرام فارسی نیز آخرین شاخصی است که در این گزارش مورد تحلیل قرار گرفت.

پربازدیدترین پست تلگرامی نیز نزدیک به ۴۰۰ هزار بازدید داشته که مربوط به ادعای هک‌شدن سایت سنجش بوده حال آنکه در ایتا یک پست مذهبی حاوی دعا و زیارت امام حسین که از کانال قم آنلاین بازنشر شده، ۱۳ میلیون بازدید کسب کرده است.

این بازدید سیزده میلیونی ناشی از بازنشر این پست در کانال های مختلف است که بازدیدهای تفکیک شده و تفکیک نشده آن با هم محاسبه شده اند.

تحلیل و جمع‌بندی

۱. مقایسه بررسی یک ماهه کانال‌ها ایتا و تلگرام نشان داد با وجود اینکه هر دو پیام‌رسان تعداد پست‌های به نسبت برابر تولید کردند(حدود ۱۲ میلیون)، ایتا توانسته با حدود یک‌سوم تعداد منابع، نزدیک به ۴۰ برابر بازدید از مخاطبان خود بگیرد(۸۱ میلیارد بازدید ایتا در مقابل ۱.۹ میلیارد بازدید تلگرام فارسی). این میزان اختلاف و ثبت ۸۱ میلیارد بازدید در میان کانال‌های ایتایی یا وجود فیلترنبودن و دسترسی ساده به این پیام‌رسان، احتمال دستکاری در تعداد بازدیدهای ایتایی را تقویت می‌کند.

۲. واکاوی فعال‌ترین منابع و تگ‌های پرتکرار مردادماه کانال‌های ایتایی و تلگرامی نشان می‌دهد طیف فکری و فرهنگی استفاده‌کننده از ایتا به مراتب محدودتر از تلگرام فارسی است به‌گونه‌ای که موضوع‌های ترندشده در میان ابرکلمات پرتکرار تلگرام علاوه بر مباحث اقتصادی، موضوع‌های فرهنگی، مذهبی و سرگرم‌کننده نیز بوده در حالی‌که تنها واژگان پرتکرار مردادماه در ایتا، به تگ‌های مذهبی اختصاص داشته است.

۳. پربازدیدترین پست ماهانه ایتا در حالی ۱۲ میلیون بازدید گرفته که در تلگرام پربازدیدترین پست فقط نیم میلیون بازدید داشته است. در تحلیل چرایی این میزان بازدید باید توجه داشت که ایتا همچون رویه پیشین تلگرام بازدید یگانه (یونیک) و تکراری را از یکدیگر تفکیک نمی‌کند و ممکن است این پست هر روز فوروارد شود و بازدید بگیرد. با این همه احتمال دستکاری بازدید هم مانند هر پلتفرم دیگری وجود دارد.

گزارش اسپید تست نشان می دهد در آگوست ۲۰۲۳ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل و ثابت ایران نسبت به ماه قبل کاهش قابل توجهی داشته است.

به گزارش خبرنگار مهر، گزارش جدید وب سایت اسپید تست نشان می‌دهد در آگوست ۲۰۲۳ میلادی میانه سرعت جهانی اینترنت موبایل ۴۳.۲۰ و میانه سرعت جهانی اینترنت ثابت ۸۲.۷۷ گیگابیت برثانیه بوده است. این در حالی است که میانه سرعت اینترنت موبایل و ثابت جهان در جولای (ماه گذشته میلادی) به ترتیب ۴۲.۳۵ و ۸۲.۵۶ مگابیت برثانیه بوده است.

سقوط ۵ پله‌ای جایگاه اینترنت موبایل ایران

طبق این گزارش میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در هشتمین ماه ۲۰۲۳ میلادی، ۳۱.۳۳ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین میزان این شاخص رده ۷۲ اعلام شده است. این جایگاه حاکی از سقوط ۵ پله‌ای ایران در این رده بندی است.

از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران نیز در همین بازه ۱۱.۹۲ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورها با ۴ پله سقوط، رده ۱۵۲ اعلام شده است.

طبق گزارش اسپید تست در ماه جولای میانه سرعت اینترنت موبایل کشور ۳۳.۴۴ مگابیت برثانیه و میانه سرعت اینترنت ثابته ۱۲.۱۱ مگابیت بر ثانیه بوده است. ماه گذشته، جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان ۶۷ بود که نسبت به ماه قبل از آن (ژوئن) هیچ تغییری نکرده بود. اما جایگاه کشور در رده بندی کشورهایی با بیشترین اینترنت ثابت جهان با ۳ پله سقوط نسبت به ماه قبل رده ۱۴۸ اعلام شده بود.

رشد ۶ پله‌ای چین در اینترنت موبایل

در رده بندی اسپید تست از کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل جهان در آگوست ۲۰۲۳، امارات متحده عربی (۲۱۰.۸۹ مگابیت برثانیه)، قطر (۱۹۲.۷۱ مگابیت برثانیه) و کویت (۱۵۳.۸۶ مگابیت برثانیه) به ترتیب در رده‌های نخست تا سوم قرار گرفتندو جایگاه آنها نسبت به ماه جولای تغییری نکرده است.

در رده‌های چهارم، پنجم و ششم به ترتیب نروژ (۱۳۴.۴۵ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۲۴ مگابیت برثانیه) و چین (۱۲۲.۸۹ مگابیت برثانیه) قرار دارند. نروژ ۲ پله، دانمارک ۵ و چین ۶ پله در این رده بندی نسبت به ماه قبل صعود کرده اند.

اما در رده هفتم کره جنوبی با ۲ پله سقوط نسبت به ماه قبل و اینترنت موبایلی با میانه سرعت ۱۲۰.۰۸ مگابیت برثانیه قرار دارد. در رده هشتم نیز ماکائ و(۱۱۲.۳۳ مگابیت برثانیه) قرار دارد و جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۳ پله رشد کرده است.

در رده‌های نهم و دهم به ترتیب ایسلند (۱۱۰.۰۲ مگابیت برثانیه) و هلند (۱۰۷.۴۲ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه هر کدام از این کشورها در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل یک پله سقوط کرده است.

ثبات جایگاه ۹ کشور در رده بندی اینترنت موبایل جولای و آگوست

یکی از نکات جالب در رده بندی کشورهایی با بیشترین اینترنت ثابت، تثبیت جایگاه یکم تا نهم این فهرست است. به عبارت دیگر رتبه‌های یکم تا نهم فهرست آگوست ۲۰۲۳ میلادی هیچ تغییری نسبت به جولای (ماه قبل) ندارند. طبق این گزارش سنگاپور (۲۵۴.۶۵ مگابیت برثانیه) در جایگاه یکم، هنگ کنگ (۲۴۳.۵۹ مگابیت برثانیه) دوم، شیلی (۲۴۰.۴۳ مگابیت برثانیه) سوم، امارات متحده عربی (۲۴۰.۲۵ مگابیت برثانیه) چهارم، تایلند (۲۱۲.۶۸ مگابیت برثانیه) پنجم، آمریکا (۲۱۰. ۴۰ مگابیت برثانیه) ششم، چین (۲۰۰.۵۳ مگابیت برثانیه) هفتم، دانمارک (۱۹۹.۵۰ مگابیت برثانیه) هشتم و اسپانیا (۱۷۶.۷۴ مگابیت برثانیه) در رده نهم قرار دارند.

در رده دهم این فهرست نیز ایسلند با میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۷۳.۴۵ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۸ پله صعود کرده است.

گزارش تجارت الکترونیکی ایران در سال 1401 منتشر شد. در این گزارش سعی شده است زیرساخت، عملکرد، جمعیت‌شناسی و روش‌های تجارت الکترونیکی تحلیل شود. در بخش اول این گزارش با عنوان کلیات، به اهداف و ارائه تعاریفی از تجارت الکترونیکی اشاره شده است. بنابر اعلام مرکز توسعه تجارت الکترونیک، در سال ۱۴۰۱، شبکه‌های اجتماعی اصلی‌ترین مسیر فروش کالا برای فعالین تجارت الکترونیک در کنار وب‌سایت‌های این واحدها بوده است و اینستاگرام و تلگرام محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی برای فروش آنلاین واحدهای تجارت الکترونیک هستند.

به گزارش خبر آنلاین حجم معاملات بازار تجارت الکترونیکی کشور به ۱۸۸۳ میلیارد تومان رسیده که از این تعداد ۵۵۹ همت به‌صورت پرداخت در محل و کارت به کارت بوده و ۱۲۸۴ همت هم پرداخت آنلاین بوده است. ۷۳ درصد این رقم سهم گروه‌های ارائه‌دهنده خدمات است و ۲۷ درصد به فروشگاه های اینترنتی کالا مربوط می‌شود.این آمار درحالی مطرح می‌شود که تورم سال گذشته ۴۷ درصد بوده و رشد معاملات بیشتر به این خاطر است ضمن اینکه باید خاطرنشان کرد در کنار افزایش اسمی حجم معاملات تجارت الکترونیک، تعداد معاملات آنلاین نیز اما سال گذشته با کاهش ۱۷ درصدی همراه شده‌است. همچنین ناگفته نماند که رشد تجارت الکترونیک در سال ۹۹ به عدد ۱۱۵ درصد رسیده بود و رشد ۴۸ درصدی کنونی (که احتمالاً به‌دلیل تورم است) هنوز به رشد دو یا سه سال پیش نرسیده است.

طبق این گزارش، ضریب نفوذ تلفن همراه از ۱۶۷ درصد در سال ۱۴۰۰، به ۱۷۵ درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده و ۵ درصد رشد داشته. ضریب نفوذ تلفن همراه هوشمند نیز نسبت به یک سال گذشته رشد ۹ درصدی داشته است. همچنین طبق آمار ارائه‌شده توسط وزارت ارتباطات، تا پایان سال ۱۴۰۱، ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند به ۱۳۷ درصد رسیده که این رقم نسبت به سال قبل، حدود ۸ درصد رشد داشته است.

کاربران شبکه‌های اجتماعی و تجارت الکترونیک

در گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی تعداد کاربران فعال شبکه‌های اجتماعی ایران در سال ۲۰۲۲، ۴۸ میلیون‌نفر ذکر شده و از رشد ۵۴ درصدی این شاخص براساس گزارش جهانی ۲۰۲۳ خبر می‌دهد. براین‌اساس، حدود ۴۵ درصد کاربران شبکه‌های اجتماعی را بانوان و حدود ۵۵ درصد را نیز آقایان تشکیل داده‌اند.

طبق نظرسنجی به‌عمل‌آمده از سوی این مرکز، اینستاگرام با ۵۵ درصد بیشترین سهم را در میان شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها برای استفاده به‌عنوان فضای تجاری مکمل داشته است. این سهم در سال گذشته ۸۴ درصد بود.

نکته جالب‌توجه، پیشی‌گرفتن تلگرام از واتس‌اپ در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ است. تلگرام حالا در دنیای تجارت الکترونیکی کشور سهمی ۴۱ درصدی دارد. به‌نظر می‌رسد تلگرام پس از فیلترینگ نیمه دوم ۱۴۰۱ بیشتر از قبل محبوب شده است. پیام‌رسان بومی روبیکا که در سال گذشته هیچ سهمی از این بازار نداشت نیز حالا سهمی ۱۴ درصدی دارد.

در بخش مربوط به «عملکرد تجارت الکترونیکی در سال ۱۴۰۱» در این گزارش آمده که ارزش اسمی معاملات تجارت الکترونیکی هزار و ۸۳۳ هزار میلیارد تومان است. همان‌طور که گفته شد، این رقم نسبت به سال ۱۴۰۰ با رشد ۴۸ درصدی مواجه شده است که بخش اعظمی از آن احتمالاً به تورم برمی‌گردد. براساس این گزارش، ارزش کل معاملات تجارت الکترونیکی در سال ۱۴۰۱ به نسبت کل معاملات شاپرک، حدود ۲۰ درصد بوده است.

کاهش تعداد تراکنش‌ها

همچنین طبق این گزارش، تعداد کل تراکنش‌های تجارت الکترونیکی ۲ میلیارد و ۹۸۳ میلیون و ۵۷۹ هزار و ۸۲۸ عدد برآورد شده که این عدد نسبت به سال گذشته، ۱۷ درصد کاهش داشته است. متوسط مبلغ تراکنش‌های تجارت الکترونیکی نیز ۶۱۴ هزار تومان برآورد شده. ارزش معاملات الکترونیکی دولتی هم به ۶۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. طبق آمار، تعداد کل تراکنش‌های تجارت الکترونیکی که صرفاً از طریق درگاه پرداخت اینترنتی بانکی انجام شده، برابر با ۱.۵ میلیارد تراکنش بوده است.

در قسمت دیگری از گزارش به سهم مبلغی تراکنش‌های خرید اینترنتی به تفکیک دو گروه اصلی فروش کالا و ارائه خدمات اشاره شده. براساس این بخش، میزان فروش کالا و ارائه خدمات در مردادماه ۱۴۰۱ با افت قابل‌توجهی مواجه بوده است.

مهرماه بیشترین خرید کالا انجام شده‌است

با توجه به داده‌های جدول ۳.۴، در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال گذشته، مبالغ خرید اینترنتی در اکثر ماه‌های سال با رشد همراه بوده. این میزان رشد در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ بیشتر از نیمه اول همین سال بوده است. بیشترین سهم تعدادی تراکنش‌های گروه ارائه خدمات در بهمن‌ماه و برای گروه فروش کالا، در مهرماه و اوج اختلال‌های اینترنتی است. به‌همین‌ترتیب کمترین سهم تعدادی تراکنش‌های گروه ارائه خدمات، در اردیبهشت‌ماه و برای گروه فروش کالا، در ماه‌های خرداد و مرداد است.

شکایات در سال گذشته

تعداد کل شکایات دریافتی نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۶۸ درصد کاهش یافته که ازجمله دلایل این کاهش، عدم امکان ثبت شکایات تکراری یا جعلی در سامانه جدید ثبت شکایات بوده که از اواخر سال ۱۴۰۰ راه‌اندازی شده است. همچنین در ماه‌های فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۱ به‌دلیل تعدد شکایات تکراری که ناشی از هم‌زمانی امکان ثبت شکایات در سامانه قدیم و سامانه هوشمند جدید بوده، آمار شکایات دریافتی از سایر ماه‌های سال بیشتر بوده است.

لجستیک در تجارت الکترونیک کشور

طبق آمار به‌دست‌آمده از پرسشنامه، ۶۰ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی بهره‌مندی از خدمات شرکت ملی پست را به‌عنوان اصلی‌ترین روش ارسال کالا انتخاب کرده‌اند. مطابق با آنچه در نمودار زیر مشاهده می‌کنید، استفاده از شرکت‌های پست خصوصی، شرکت‌های باربری بین‌شهری، شرکت‌های پیک خصوصی و سیستم توزیع واحد تجارت الکترونیکی به‌ترتیب سایر اولویت‌های انتخاب‌شده به‌منظور ارسال کالا هستند.

آمار صدور اینماد مربوط به سال ۱۴۰۱ تعداد ۳۸،۳۲۹ اینماد بوده که در مقایسه با سال ۱۴۰۰ با رشد ۱۱ درصدی همراه بوده است. در این بین، استان تهران با ۱۶،۵۶۶ اینماد صادرشده بالاترین آمار تعداد اینماد را داراست. براساس گزارش اینماد در سال ۱۴۰۱، استان کهگیلویه و بویر احمد با ۱۱۸ درصد رشد نسبت به عملکرد خودش در سال ۱۴۰۰، بیشترین نرخ رشد عملکردی را نسبت به سایر استان‌ها داشته است.

دسته‌بندی تجارت الکترونیکی در کشور

به‌طور کلی، حدود ۶۵ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی دارای اینماد تا پایان سال ۱۴۰۱ در حوزه فروش کالا فعالیت کرده‌اند، حدود ۳۳ درصد فقط به ارائه خدمت پرداخته‌اند و صرفاً ۲ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی در هر دو حوزه فروش کالا و ارائه خدمت فعالیت داشته‌اند. براساس این نمودار، گروه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال نزدیک به ۴۴ درصد از صاحبان واحدهای تجارت الکترونیکی را تشکیل می‌دهد. صاحبان واحدهای تجارت الکترونیکی دارای اینماد در گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال، ۱۴ درصد بوده و در گروه سنی ۴۰ تا ۵۰ سال، ۲۷ درصد بوده‌اند. همچنین ۱۵ درصد از صاحبان واحدهای تجارت الکترونیکی در گروه سنی بالای ۵۰ سال هستند. در میان خریداران تجارت الکترونیکی در سال ۱۴۰۱، حدود ۳۷ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی عمده مخاطبین خود را از بانوان و ۶۳ درصد آقایان اعلام کرده‌اند.

این گزارش همچنین می‌افزاید ۸۵درصد کسب‌وکارها با تأمین مالی شخصی پیش می‌روند که این آمار نسبت به سال گذشته نزدیک به ۹ درصد کاهش داشته است.

متن کامل گزارش

براساس جدیدترین گزارش اسپید تست جایگاه ایران در رده‌بندی اینترنت تلفن همراه ماه تیر (جولای) نسبت به ماه گذشته هیچ تغییری نکرده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ به نقل از وبگاه اسپید تست، میانه سرعت اینترنت تلفن همراه و ثابت جهان در ماه تیر (جولای) ۲۰۲۳ میلادی به ترتیب ۴۲.۳۵ و ۸۲.۵۶ مگابیت برثانیه بوده است.
براساس این گزارش میانه سرعت اینترنت تلفن همراه ایران در هفتمین ماه میلادی، ۳۳.۴۴ مگابیت برثانیه و میانه سرعت اینترنت ثابت کشور ۱۲.۱۱ مگابیت برثانیه بوده است.
جایگاه ایران در ماه تیر (جولای) در رده بندی کشور‌هایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت تلفن همراه در جهان ۶۷ بود که نسبت به ماه قبل از آن (ژوئن) هیچ تغییری نکرده است. اما جایگاه کشور در رده بندی کشور‌هایی با بیشترین اینترنت ثابت جهان با ۳ پله سقوط نسبت به ماه قبل رده ۱۴۸ اعلام شده است.

در آخرین گزارش رگولاتوری سهم بازار اپراتورهای تلفن همراه کشور دستخوش تغییرات معناداری شده که از این بین فقط اپراتور اول ارتباطی توانسته با رشد بازار مواجه شود.

«تعداد کل مشترکان تلفن همراه» برای نخستین بار به ۱۴۷,۷ میلیون رسیده است.

این در حالیست که آمارها نشان می‌دهد سهم بازار همراه اول به میزان «۰.۲۰۸ درصد» رشد و سهم بازار ایرانسل به میزان «۰.۲۰۹ درصد» افت کرده است.

سهم بازار رایتل نیز براساس این گزارش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، ثابت مانده است.

طبق آخرین آمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی کشور از حوزه اینترنت، تعداد مشترکان اینترنت پهن‌باند سیار در سال گذشته افزایش بیش از ۱۰ درصد را تجربه کرده و از ۹۵ میلیون به بیش از ۱۰۵ میلیون مشترک رسیده است.

به گزارش ایرنا، آمار حوزه فناوری مربوط به سال ۱۴۰۰ تعداد مشترکان پهن‌باند ثابت را ۱۱ میلیون و ۵۰ هزار نفر اعلام کرده بود و اکنون با افزایش کمتر از چهار هزار مشترک در پایان سال ۱۴۰۱، تعداد مشترکان این بخش به ۱۱ میلیون و ۵۴ هزار و ۴۵۳ مشترک رسیده است.

بر عکس افزایش اندکی که بخش پهن‌باند ثابت در سال گذشته تجربه کرده، پهن‌باند سیار افزایش مشترک خوبی داشته است. به این ترتیب که در سال ۱۴۰۰ تعداد مشترکان بیش از ۹۵ میلیون و ۸۶۹ هزار و ۲۵۲ نفر بود و آخرین آمار که مربوط به اسفند ۱۴۰۱ است نشان می‌دهد تعداد مشترکان با بیش از ۱۰ درصد افزایش به ۱۰۵ میلیون و ۱۸۰ هزار و ۴۹۴ نفر رسیده است.

تعداد کل مشترکان پهن‌باند اینترنت ۱۱۶ میلیون و ۲۳۴ هزار و ۹۴۷ مشترک است که ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند را به بیش از ۱۳۸ درصد رسانده است. ضریب نفوذ اینترنت ثابت ۱۳.۱۵ درصد و اینترنت سیار ۱۲۵.۱۴ درصد است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: بیش از سه هزار روستا هنوز به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت پرسرعت دست نیافته اند.
به گزارش خبرنگار مهر، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در یکی از پیام‌رسان های بومی در پاسخ به یکی از کاربران در خصوص عدم وجود اینترنت در برخی روستاها از جمله روستای عشایری چاه ستاره بخش روداب خراسان رضوی گفت: با وجود اینکه از ابتدای دولت تاکنون بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ روستای جدید بالای بیست خانوار به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت پرسرعت متصل شده اند، هنوز بیش از سه هزار روستا باقی مانده است.

وی افزود: روستای عشایری چاه ستاره بخش روداب خراسان رضوی یکی از روستاهایی است که هنوز به اینترنت پرسرعت و شبکه ملی اطلاعات متصل نشده که انشاالله تا پایان پاییز انجام خواهد شد.

معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات گفت: بیش از ۹۰۰ هزار نفر تاکنون از طرح اتصال متقابل پیامرسانهای بومی استفاده کرده اند.

حامد منکرسی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص آخرین آمارها از اتصال متقابل پیام‌رسان‌های بومی به یکدیگر گفت: خوشبختانه از سوی اپراتورها استقبال خوبی از این طرح شده و شاهد اتصال پیام رسان های بومی به طرح اتصال متقابل هستیم. می‌توان گفت به زودی دو پیام رسان جدید به طرح اتصال متقابل متصل می‌شوند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در حال حاضر ۴ پیام رسان بومی قابلیت طرح اتصال متقابل را ایجاد کرده اند گفت: به منظور توسعه و افزایش خدمات ارزش افزوده جدید روی پیام رسانها فراخوانی منتشر کرده‌ایم و از بخش خصوصی نیز درخواست کردیم برای این منظور مشارکت کند.

منکرسی ادامه داد: خوشبختانه از این فراخوان استقبال خوبی شده و بیش از ۴۰ شرکت برای مشارکت اعلام آمادگی کرده‌اند. به این ترتیب تا ۱۵ تیرماه به شرکت‌ها فرصت داده شده که پیشنهادهای خودشان را ارائه دهند تا بتوانیم مشارکت‌های جدید را آغاز کنیم و سرویس‌های جدید و نوآورانه‌ای را روی بستر پیام رسان های بومی ارائه دهیم.

وی در خصوص استقبال از طرح اتصال متقابل پیام رسان های بومی به یکدیگر گفت: استقبال مردم از طرح اتصال متقابل پیام رسان ها به یکدیگر خوشبختانه خوب بوده و تا به امروز بیش از ۹۰۰ هزار نفر از این قابلیت استفاده کرده‌اند که در دو ماه عدد قابل توجهی است و با طرحی که با مشارکت بخش خصوصی اجرا خواهد شد این عدد افزایش چشمگیری خواهد داشت.