| تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
علی شمیرانی - چندین سال قبل که تب راه‌اندازی و مجوز انواع دفاتر خدمات الکترونیکی در کشور راه افتاده بود، در حاشیه پنلی در نقد این رویه فردی گفت: اتفاقی که افتاده این است که به جای مراجعه مردم به ادارات در آن سوی خیابان و ارایه مدارک و کاغذ و ...، دفاتر خدمات الکترونیکی در این سوی خیابان درست شد تا با اخذ وجهی همان مدارک را از مردم بگیرند و همان کار سابق را بکنند.
آسیه فروردین/ سعید میرشاهی – اینترنت خوب است یا بد؟ این، سوالی است که متخصصان و محققانی که در حوزه تاثیرات فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات فعالیت می‌کنند، پاسخ‌های متفاوتی به آن می‌دهند.
سادینا آبایی * - سازمان ملل از سال ۱۹۹۲ تا کنون، روز ۲۲ مارس (مصادف با دوم فروردین‌ماه) را «روز جهانی آب» نام‌گذاری کرده است و به این منظور از کشورها خواسته سه روز را در راستای اجرای بیانیه ۲۱ سازمان ملل، به آگاه‌سازی مردم در مورد آب از طریق انتشار نشریات و برگزاری همایش‌ها، نشست‌ها و نمایشگاه‌ها اقدام کرده و در گرامیداشت آن بکوشند.
مرکز تحقیقات بازی‌های دیجیتال (دایرک) و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد که یوتیوب محبوب‌ترین پلتفرم در بین گیمرهای ایرانی برای تماشای استریم بازی‌هاست.
آزاده کیاپور – بنیاد مرزهای الکترونیکی (EFF) با انتشار اطلاعیه‌ای نسبت به قطع اینترنت غزه از سوی اسراییل به عنوان بخشی از اهداف تهاجمی و نظامی این رژیم، هشدار داد.
آوا فلاح - در حالی که همچنان سایه فیلترینگ بر ارتباطات روزمره مردم سنگین است، موضوع گردش مالی بازار فیلترشکن‌ها هفته گذشته و به‌دنبال سخنان عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در یک برنامه تلویزیونی، دوباره داغ شد. یکی از نمایندگان مجلس در این مورد گفت که وزیر ارتباطات با عدم ارائه اطلاعات شفاف در این مورد به تداوم این بحث دامن می‌زند.
علی شمیرانی - «اتوماسیون اعمال‌شده برای یک عملیاتِ کارآمد، کارایی را افزایش می‌دهد، اما اتوماسیون اعمال‌شده برای یک عملیاتِ ناکارآمد، ناکارآمدی را بزرگ‌تر می‌کند.»
مهدی عبداللهی - یکی از بلندپروازانه‌ترین هدف‌گذاری‌ها در کشور نه ساخت چهارمیلیون مسکن در کشور، نه ساخت پتروپالایشگاه‌ها، نه ساخت بزرگراه‌های کریدور شمال-جنوب و نه ورزشگاه‌ها و استادیوم‌هاست، بلکه به‌اذعان کارشناسان فناوری اطلاعات، یکی از بلندپروازانه‌ترین پروژه‌های حال‌حاضر کشور، هدف‌گذاری وزارت ارتباطات برای ایجاد ۲۰ میلیون پوشش فیبر نوری تا پایان دولت سیزدهم است.
داود صفی خانی – فروردین امسال معاون دفتر خدمات عمومی وزرات خانه صمت از آغاز بکار سامانه‌ای به نام سامانه شفافیت فروشگاهی خبر داد و در توضیح کارکرد آن گفت: سامانه شفافیت فروشگاهی زیر سامانه جامع تجارت محسوب می‌شود و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، واحدهای صنفی بر اساس اولویت بندی به تدرج مکلف به اتصال به سامانه فوق خواهند بود.
سمیه مهدوی پیام – آیا هوش مصنوعی اصلا می‌تواند تحت کنترل باشد؟ جیمی ولز، بنیانگذار ویکی‌پدیا معتقد است چنین باوری، مشابه یک «تفکر جادویی» است. ولز که ساعت‌های زیادی صرف تبیین فناوری و نقش آن در آزادی بیان برای سیاستمداران جهان کرده، می‌گوید: «در بسیاری موارد، سیاستمداران و دستیاران آنها، درک ضعیفی از نحوه کار اینترنت و دستیابی به آن دارند.»
دولت در سال‌های اخیر همزمان با کاهش درآمدهای نفتی و محدودیت‌های ناشی از تحریم و کاهش درآمدهای ارزی حاصل از این امر، بیش از پیش به اخذ درآمد از محل مالیات‌ستانی متمرکز شد و پایه‌های جدیدی در این راستا تعریف کرده است که اخذ درآمد از فعالان در حوزه رمزارزها و... یکی از این موارد محسوب می‌شود.
علی شمیرانی - تعدد نهادهای سیاست‌گذار و رگولاتورِ بخشی و فرابخشی در حوزه فاوا و فضای مجازی، مساله جدیدی نیست و در برنامه هفتم نیز به نوعی شاهد ورود بازیگران جدید هم هستیم.
سعید میرشاهی - با ظهور و اوج رسانه‌های اجتماعی قدرتمند مانند اینستاگرام طی سال‌های گذشته، اکنون رقبای جدیدی پا به منصه ظهور گذاشته‌اند اما منتقدان این عرصه معتقدند این اوج، در حال افول است و کارکرد «اجتماعی» این رسانه‌ها، به سمت پیام‌های مستقیم (DM) و خصوصی تغییر یافته است.
عباس پورخصالیان – از سال 2020 که استارلینک بهره برداری آزمایشی سرویس‌هایش را آغاز کرد، تاکنون 63 کشور قادر به دریافت اینترنت ماهواره‌ای هستند.
مسلم تقی زاده* - هوش مصنوعی یک نیروی قدرتمند است و بسته به اینکه چگونه از آن استفاده کنیم و چه کسی آن را کنترل می‌کند، می‌تواند تأثیر مثبت یا منفی بر جامعه بگذارد.
در روزهای گذشته چند نماینده مجلس برای برون رفت شرکت مخابرات ایران از مشکلات متعدد و رو به افزایش این شرکت، پیشنهاد ادغام این شرکت با همراه اول را مطرح کرده‌اند، پیشنهاد خطرناکی که نه تنها به منزله پاک کردن صورت مساله است بلکه به معنی تسری یک بیماری به دیگر بخش‌های حوزه ارتباطات است.
علی شمیرانی – غول سایبری آمریکا یعنی گوگل از سال‌های دور تا کنون خدمات و ابزارهای متعددی را از دسترس ایرانی‌ها دور نگه داشته و به دلایل نامعلوم امکان استفاده از بسیاری خدماتش را به کاربران ایرانی نمی‌دهد.
آزاده کیاپور – آنچه که به سبک جنگ‌های نوین رخ داده است در ماجرای حمله اسراییل به غزه نیز در حال تکرار است، یعنی کشاندن شبکه‌های اجتماعی و اینترنت به جنگ و استفاده از ظرفیت‌های موجود در آنها.
علی شمیرانی - هفته قبل مجلس دو مصوبه در خصوص نیروهای انسانی حوزه سایبری داشت، نخست تربیت نیم میلیون نفر برای توسعه اقتصاد دیجیتال و دوم تکلیف وزارت ارتباطات به تمهید شکل‌گیری کارورهای امنیت تشخیص صلاحیت شده برای ارایه خدمات امنیت سایبری با همکاری نهادهای امنیتی در طول برنامه هفتم.
سعید طاهری – دولت بایدن در گزارش منتشرشده در ۳۱ ژوئیه، تنوع و رفع تبعیض را به عنوان راهکار کمبود فزاینده نیروی کار فناوری اطلاعات در کشور مطرح کرد.
سعید میرشاهی – از الزامات رضایت والدین و نابودی رمزگذاری تا ممنوعیت کامل تیک‌تاک؛ قانونگذاران با این قوانین، تلاش می‌کنند در لوایح مرتبط با فناوری از هم پیشی بگیرند! سال 2023 برای کسانی که قوانین مربوط به فناوری را دنبال می‌کنند، سال تلخی بوده است.
سمیه مهدوی پیام – شرکت‌کنندگان بزرگ‌ترین کنفرانس امنیت سایبری جهان معتقدند آمریکا و متحدانش تلاش می‌کنند همکاری و تشریک مساعی کیِف، پایتخت اوکراین را الگوبرداری کنند.
آزاده کیاپور – مشکل وضعیت امنیت سایبری کریپتو چقدر بد است؟ کافی است به اخبار نگاه کنید. چندی قبل با این گزارش شروع کردیم که هکرهای کره‌شمالی، رمزارزها را سرقت می‌کنند تا هزینه طرح‌های تسلیحات هسته‌ای دیکتاتور این کشور را بپردازند. آنها بهترین سال خود را در 2022 پشت‌سر گذاشتند و در سال جاری، 200 میلیون دلار کسب کردند.
علی شمیرانی - «اکنون برنامه‌ای برای افزایش قیمت بسته‌های اینترنت نداریم؛ اما از آنجا که این حوزه متعلق به بخش خصوصی است، در صورت عدم سرمایه‌گذاری این بخش، عملا کیفیت شبکه پایین خواهد آمد.»
کایل چایکا - در آنچه فیسبوک از متاورس در نظرمان مجسم می‌کند، خودِ شما نئوپت هستید. در بینش زاکربرگ، نئوپوینت‌ها تبدیل به دلار فیسبوک می‌شوند و فقط در این پلتفرم قابل‌استفاده‌اند.
کیت لیندزی - امروزه هر کسی می‌میرد یادگاری‌های دیجیتال فراوانی از خود به‌جا می‌گذارد، از حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی گرفته تا عکس‌ها، نوشته‌ها و حتی چت‌های آنها با دیگران. ازاین‌رو، روح دیجیتال افرادِ از‌دست‌رفته به‌نوعی همیشه در کنار ما زنده می‌ماند. آیا این نعمت است یا رنج روحی مدام؟
سعید میرشاهی – طی پنج سال گذشته، هند بیش از سایر کشورها، اینترنت را قطع کرده و بالغ بر 120 میلیون نفر را تحت‌تاثیر قرار داده است. گزارش گاردین به قلم هانا الیس- پترسن و آکاش حسن درباره اینکه چگونه خاموشی اینترنت بر حیات اقتصادی و اجتماعی شهروندان هند تاثیر گذاشته و به یک ابزار کنترل سیاسی تبدیل شده، خواندنی است.
علی مزروعی - دنبال پیامک‌های مورد نیازم که می‌گردم باید دو برابر گذشته اسکرول کنم. شرکت گردشگری برای تور کیش و قشم، موسسه کنکوری برای موفقیت در آزمون و جدیدا هم سوپرمارکت‌های محل برای فروش روغن و ماست تایم لاین پیامک‌هایم را پر کرده‌اند. غالبا هم سرشماره پیامکی اختصاصی دارند.
علی شمیرانی - کارفرمایان و بیمه‌شدگان با پیشرفت فناوری‌ها در سازمان تامین اجتماعی، در روالی معکوس به جای تسهیل امورشان، در برخی موارد با مشکلات و خسارت‌های جدیدی هم مواجه شده‌اند.
آسیه فروردین – ایالات متحده آمریکا در خط مقدم ایجاد یک رژیم تحریم اقتصادی متمرکز بر امور سایبری قرار دارد که عمدتا توسط اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری این کشور، موسوم به اوفک (OFAC) اداره می‌شود.
عباس پورخصالیان – به رغم ماده دوازدهمِ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی (ابلاغ شده در اواخر سال 1392) و توصیه به استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدف‌های اقتصادی، هنوز «فراکسیون دیپلماسی بین المللی و منافع ملی مجلس شورای اسلامی» نتوانسته است
مهدی قربانی – از یک منظر اینترنت در ایران در وضعیت مطلوبی نیست. اگرچه دیگر موضوع فیلترینگ اولویت چندانی ندارد چرا که این پدیده قدیمی در بستر ارتباطات موافقان و مخالفان خود را دارد.
سعید طاهری – جعل GPS از یک منبع ناشناخته در محدوده عراق- ایران، باعث خرابی کامل سیستم ناوبری هواپیما در برخی از هواپیماهای مسافربری و جت‌های تجاری می‌شود. در نتیجه، یک جت تجاری، تقریبا بدون مجوز، وارد حریم هوایی ایران شد.
علی شمیرانی - (توضیح عصر ارتباط: از حدود یک سال قبل اخبار زیادی از ادعاهای متعدد مبنی بر راه‌های عبور قطعی از فیلترینگ و اختلال اینترنت از سوی شرکت‌های مختلف منتشر شده است که در اکثر موارد مشخص شده این موارد نه تنها دروغ بوده
علی شمیرانی - کشور هند با اختلاف بسیار بالا از دیگر کشورهایی که رفتار مشابه دارند، رتبه نخست قطع اینترنت در دنیا را قاطعانه به نام خود کرده است. سال قبل اینترنت در ایالت‌های مختلف این کشور 84 بار قطع شد و هند نه تنها از نظر تعداد، که از نظر مدت قطعی‌ها (از 100 روز گرفته تا 18 ماه) نیز رکورددار است.
آسیه فروردین – فارین پالیسی در مقاله‌ای به قلم ادواردو کامپانلا و جان هیگ به بررسی آینده حاکمیت اینترنت در دنیا با توجه به تلاش کشورهای مختلف در ایجاد استانداردها و الزامات بومی پرداخته و نوشت: در دو قرن گذشته، قدرت‌های بزرگ جهان، اعم از ملت‌ها و شرکت‌ها، برای تعیین استانداردهای فنی در حوزه فناوری‌های پیشرو به شدت رقابت کرده‌اند.
رزنیکا رامهر - بخش خبری سایت یاهو در گزارشی به قلم سیندی وانگ، جیمی تارابای و بروس اینهورن نوشت، دولت تایوان با افزایش تنش‌ها با بزرگ‌ترین اقتصاد آسیا یعنی چین، در تلاش است تا ارتباطات اینترنتی این جزیره را تقویت کند. از این‌رو مقامات این کشور به سراسر جهان سفر می‌کنند تا یک سیستم ماهواره‌ای در مدار پایین پیدا کنند که در صورت ایجاد مشکل، از اتصالات آنها پشتیبانی کند.
آزاده کیاپور – مشکل وضعیت امنیت سایبری کریپتو چقدر بد است؟ کافی است به اخبار نگاه کنید. چندی قبل با این گزارش شروع کردیم که هکرهای کره‌شمالی، رمزارزها را سرقت می‌کنند تا هزینه طرح‌های تسلیحات هسته‌ای دیکتاتور این کشور را بپردازند. آنها بهترین سال خود را در 2022 پشت‌سر گذاشتند و در سال جاری، 200 میلیون دلار کسب کردند.
علی شمیرانی - برخی منتقدان معتقدند شبکه‌های اجتماعی تبدیل به شبکه‌های بازاریابی شده‌اند و به همین جهت کارکرد «اجتماعی» این رسانه‌ها به دلیل اشباع گسترده تبلیغاتِ پیدا و پنهان، رو به افول بوده و از این رو بخشی از کاربران به سمت پیام‌های مستقیم و جمع‌های بسته و خصوصی رفته‌اند.
پس از حمله سایبری اخیر به سایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در روز نخست مهر امسال و همزمان با بازگشایی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، بار دیگر موضوع توجه به حکمرانی ملی در فضای مجازی و شبکه ملی اطلاعات جدی شده است.
